Swiss Tablets
Login

Clindamycin Phosphat Sandoz 600mg/4ml 5 Ampullen 4ml buy online

Clindamycin phosphat Sandoz Inj Lös 600 mg/4ml 5 Amp 4 ml

  • 267.12 CHF

  • Price in reward points: 3131
Not available
Safe payments
QR Clindamycin Phosphat Sandoz 600mg/4ml 5 Ampullen 4ml buy online

Description

Wirkstoffe

Clindamycinum ut clindamycini-2-phosphas (Injektionslösung), clindamycinum ut clindamycini hydrochloridum (Kapseln).

Hilfsstoffe

Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m, Konzentrat zur Herstellung einer Infusionslösung i.v. / Injektionslösung i.m.

Alcohol benzylicus (38 mg), Dinatrii edetas, Natrii hydroxidum, aqua ad iniectabilia q.s. ad solutionem pro 4 ml. Corresp. natrium 34 mg.

Dieses Arzneimittel enthält maximal 34 mg Natrium pro Ampulle.

Clindamycin Sandoz Kapseln

Maydis amylum pregelificatum, Talcum, Magnesii stearas, Lactosum monohydricum (79 mg (150 mg-Kapsel); 148 mg (300 mg-Kapsel)), Gelatina, Titanii dioxidum (E171), Ferri oxidum flavum, rubrum, et nigrum (E172).

Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. 600 mg/4 ml, Konzentrat zur Herstellung einer Infusionslösung i.v. / Injektionslösung i.m.

1 Ampulle enthält 600 mg Clindamycinum als Clindamycini-2-phosphas.

(1 ml enthält 150 mg Clindamycinum)

Clindamycin Sandoz Kapseln

1 Hartkapsel enthält 150 mg, resp. 300 mg Clindamycinum als Clindamycini hydrochloridum.

Behandlung von Infektionen mit gegenüber Clindamycin empfindlichen anaeroben Bakterien und grampositiven aeroben Bakterien, insbesondere Bacteroides-Arten, mikroaerophilen Streptokokken, Staphylokokken und Pneumokokken:

  • Infektionen des oberen Respirationstrakts wie Tonsillitis, Pharyngitis, Sinusitis, Otitis media und Scharlach.
  • Infektionen des unteren Respirationstrakts wie Bronchitis, Pneumonie, Empyem und Lungenabszess.
  • Haut- und Weichteilinfektionen wie Akne, Furunkel, Zellulitis, Impetigo, Abszesse und Wundinfektionen. Spezifische Haut- und Weichteilinfektionen wie Erysipel und Paronychia (Panaritium) müssten ihrer Natur gemäss gut auf eine Clindamycin-Therapie ansprechen.
  • Knochen- und Gelenkinfektionen wie Osteomyelitis und septische Arthritis.
  • In Kombination mit einem Antibiotikum mit gramnegativem, aerobem Spektrum: Infektionen des weiblichen Beckens und Genitaltraktes, wie Endometritis, Parametritis, Salpingitis, Tuboovarialabszesse (Pelvic Inflammatory Diseases PID), sowie postoperative Vaginalinfektionen.
  • Intraabdominale Infektionen wie Peritonitis und Abdominalabszess bei gleichzeitiger Applikation eines Antibiotikums mit einem geeigneten gramnegativen aeroben Spektrum.
  • Septikämie und Endokarditis. Die Wirksamkeit von Clindamycin in der Behandlung ausgewählter Endokarditis-Fälle wurde dokumentiert, falls Clindamycin sich bei der In-vitro-Testung der adäquaten erreichbaren Serumkonzentrationen gegenüber dem Erreger als bakterizid erwies.
  • Zahninfektionen wie Parodontalabszess und Periodontitis.
  • Toxoplasmose-Enzephalitis bei Patienten mit AIDS. Bei Patienten, die die konventionelle Behandlung nicht vertragen, kann Clindamycin in Kombination mit Pyrimethamin zur Akuttherapie eingesetzt werden. Es liegen nur begrenzte Erfahrungen aus klinischen Studien vor.
  • Pneumocystis jirovecii Pneumonie bei Patienten mit AIDS. Bei Unverträglichkeit gegenüber der herkömmlichen Therapie kann Clindamycin in Kombination mit Primaquin eingesetzt werden. Es liegen nur begrenzte Erfahrungen aus klinischen Studien vor.

Wie bei allen Antibiotika empfiehlt sich die Durchführung von in-vitro Sensibilitätsprüfungen.

Offizielle Empfehlungen zum angemessenen Gebrauch von Antibiotika sollen beachtet werden, insbesondere Anwendungsempfehlungen zur Verhinderung der Zunahme von Antibiotikaresistenzen.

Die Dosierung und Applikationsart soll nach der Schwere der Infektion, dem Zustand des Patienten und der Empfindlichkeit des Erregers bestimmt werden.

Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. kann bei Kindern ab dem Alter von 1 Monat angewendet werden.

Parenterale Applikation

Clindamycin [phosphat] Sandoz (Injektionslösung): (i.m. oder i.v. Applikation)

Grad der Infektion

Erwachsene
(mg/Tag)

Kinder
(mg/kg/Tag)

Dosen pro Tag

Schwer

12001800

20

24

Sehr schwer:
Infektionen intraabdominal, Becken, Infektionen mit Komplikationen

24002700

2540

24

Bei schweren oder lebensbedrohenden Infektionen, insbesondere bei Infektionen, bei denen Bacteroides fragilis, Peptococcus-Arten oder andere Clostridium-Arten als Clostridium perfringens nachgewiesen wurden oder Verdacht auf eine Beteiligung dieser Organismen besteht, kann die Dosierung weiter erhöht werden. Erwachsenen wurden intravenöse Dosen bis zu 4800 mg täglich verabreicht.

Alternativ kann die Substanz in Form einer einmaligen Kurzinfusion der ersten Dosis über 10 min oder länger und dann als intravenöse Dauerinfusion gegeben werden, wie folgt:

Zur Erhaltung der Clindamycin‑Serumspiegel

Geschwindigkeit der Kurzinfusion

Geschwindigkeit der Erhaltungsinfusion

über 4 µg/ml

10 mg/min über 30 min

0,75 mg/min

über 5 µg/ml

15 mg/min über 30 min

1,00 mg/min

über 6 µg/ml

20 mg/min über 30 min

1,25 mg/min

Verdünnung und Infusionsgeschwindigkeiten

Bei intravenöser (i.v.) Verabreichung soll Clindamycinphosphat verdünnt angewendet werden (siehe «Warnhinweise und Vorsichtsmassnahmen»). Die Clindamycin-Konzentration in der Infusionslösung sollte nicht höher sein als 12 mg pro ml, und die Infusionsgeschwindigkeit sollte 30 mg pro min nicht überschreiten. Üblich sind folgende Infusionsgeschwindigkeiten:

Dosis

Infusionslösung

Zeit

300 mg

50 ml

10 min

600 mg

50 ml

20 min

900 mg

100 ml

30 min

1200 mg

100 ml

40 min

Die Applikation von mehr als 1200 mg in einer einmaligen einstündigen Infusion wird nicht empfohlen.

Bei intramuskulärer (i.m.) Verabreichung soll Clindamycinphosphat unverdünnt angewendet werden.

Intramuskuläre Einzelinjektionen von mehr als 600 mg werden nicht empfohlen.

Inkompatibilität und Kompatibilität siehe Kapitel «Sonstige Hinweise».

Orale Applikation

Für Kinder, die Kapseln noch nicht ganz schlucken können, sind Clindamycin Sandoz Kapseln nicht geeignet.

Da mit den Kapseln keine genau berechnete Dosierung in mg/kg verabreicht werden kann, ist es in bestimmten Fällen erforderlich, Clindamycin in einer anderen galenischen Form zu verwenden.

Die Kapseln können unabhängig von den Mahlzeiten eingenommen werden. Zur Verhinderung einer Oesophagitis sollen die Kapseln mit einem Glas Wasser eingenommen werden.

Grad der Infektion

Erwachsene
(mg/Tag)

Kinder
(mg/kg/Tag)

Aufgeteilt in gleich grosse Dosen pro Tag

Mittelschwer

6001200

812

3 oder 4

Schwer

6001200

1316

3 oder 4

Sehr schwer

12001800

1725

3 oder 4

Dosierung bei akuter Streptokokken-Tonsillitis/-Pharyngitis

Bei Überempfindlichkeit auf Penicillin und Beta-Lactam-Antibiotika (Typ I Hypersensitivität) ist Clindamycin Sandoz als Therapiealternative bei Kindern und Erwachsenen mit bestätigter bzw. vermuteter Streptokokken-Pharyngitis in Betracht zu ziehen. Die Dosierung beträgt in diesem Fall zweimal täglich eine Kapsel Clindamycin Sandoz 300 mg während 10 Tagen. Bei beta-hämolysierenden Streptokokken-Infektionen sollte die Behandlung über mindestens 10 Tage fortgeführt werden.

Kinder

Aufgrund ihrer galenischen Form sind Clindamycin Sandoz Kapseln zur Behandlung von Kindern nicht geeignet.

Kombinationstherapien

  • Gynäkologische Infektionen (Pelvic Inflammatory Diseases PID):

Clindamycin [phosphat] Sandoz 900 mg i.v. alle 8 h zusammen mit einem intravenös verabreichten Antibiotikum mit gramnegativem-aerobem Spektrum, z.B. Gentamycin 2,0 mg/kg gefolgt von 1,5 mg/kg alle 8 h. Nach mindestens 4 Tagen und frühestens 48 h nach Eintritt der Besserung wird mit oralem Clindamycin Sandoz 450 mg alle 6 h bis zu einer Therapiedauer von total 10–14 Tagen weiterbehandelt.

  • Pneumocystis jirovecii Pneumonie bei Patienten mit AIDS:

Kombinationstherapie Clindamycin mit Primaquin: Clindamycin [phosphat] Sandoz 600–900 mg i.v. alle 6 h oder 900 mg i.v. alle 8 h oder Clindamycin Sandoz Kapseln 300–450 mg p.o. alle 6 h über 21 Tage.

Primaquin: 15–30 mg p.o. einmal täglich über 21 Tage.

  • Toxoplasmose Enzephalitis bei Patienten mit AIDS:

Kombinationstherapie Clindamycin mit Pyrimethamin: Clindamycin 600–1200 mg 4x täglich oral (oder i.v.) zwei Wochen lang, dann 300–600 mg 4x täglich.

Pyrimethamin: 25–75 mg 1x täglich. Bei höherer Dosierung von Pyrimethamin sollte 10–20 mg Folsäure täglich zusätzlich eingenommen werden. Die Dauer der Therapie sollte insgesamt 8–10 Wochen betragen.

Spezielle Dosierungsempfehlungen

Kinder im Alter unter 1 Monat

Für Säuglinge im ersten Lebensmonat liegen keine ausreichenden Daten vor. Eine Anwendung von Clindamycin in dieser Altersgruppe wird daher nicht empfohlen.

Ältere Patienten

Eine Dosisanpassung in Abhängigkeit vom Alter ist vermutlich nicht erforderlich.

Eingeschränkte Nierenfunktion

Bei schwerer Niereninsuffizienz ist die Halbwertszeit von Clindamycin verlängert. Bei diesen Patienten sollen während einer hochdosierten Therapie die Clindamycin-Spiegel überwacht werden.

Bei leichter bis mässiger Niereninsuffizienz ist keine Dosisanpassung erforderlich.

Eingeschränkte Leberfunktion

Bei schwerer Leberinsuffizienz (Child Pugh C) ist die Halbwertszeit von Clindamycin verlängert. Bei diesen Patienten sollen während einer hochdosierten Therapie die Clindamycin-Spiegel überwacht werden.

Bei leichter bis mässiger Leberinsuffizienz (Child Pugh A und B) ist keine Dosisanpassung erforderlich.

Bekannte Überempfindlichkeit gegenüber Clindamycin oder Lincomycin.

Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. Injektionslösung darf bei Früh- und Neugeborenen nicht verabreicht werden, da das Präparat das Konservierungsmittel Benzylalkohol enthält (siehe «Warnhinweise und Vorsichtsmassnahmen»).

Schwerwiegende Überempfindlichkeitsreaktionen, einschliesslich schwerer Hautreaktionen wie DRESS-Syndrom (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms), Stevens-Johnson Syndrom, toxische epidermale Nekrolyse (Lyell-Syndrom) und akute generalisierte exanthematische Pustulose (AGEP) wurden bei Patienten, die eine Clindamycin Therapie erhielten, gemeldet. Bei Auftreten von Überempfindlichkeits- oder schweren Hautreaktionen soll Clindamycin abgesetzt und eine geeignete Therapie initiiert werden.

Clindamycinphosphat sollte intravenös nicht unverdünnt als Bolus injiziert, sondern über mindestens 10‒60 min infundiert werden, wie im Abschnitt «Dosierung/Anwendung» beschrieben.

Clindamycin Sandoz/Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. sollte in der Behandlung der Meningitis nicht eingesetzt werden, da Clindamycin nicht in genügenden Mengen in die Zerebrospinalflüssigkeit diffundiert.

Wie bei nahezu allen antibakteriellen Wirkstoffen wurde auch unter Behandlung mit Clindamycin über das Auftreten einer pseudomembranösen Kolitis berichtet, welche auf Toxine von Clostridium difficile zurückgeführt wird. Die Behandlung mit antibakteriellen Wirkstoffen verändert die normale Dickdarmflora, was zum Überwuchern durch C. difficile führt.

Das klinische Spektrum der Clostridium-difficile-assoziierten Diarrhoe (CDAD) reicht von einer leichten wässrigen Diarrhoe bis hin zu schweren, potentiell letal verlaufenden Fällen mit persistierender Diarrhoe (gelegentlich mit Blut- und Schleimabgängen einhergehend), schweren Bauchkrämpfen, Fieber und Leukozytose. Als Komplikationen können Peritonitis, toxisches Megakolon und Schock auftreten. Bei älteren Patienten sowie bei Patienten mit reduziertem Allgemeinzustand muss mit einem schwereren Verlauf gerechnet werden.

Die Diagnose einer CDAD wird gewöhnlich anhand der klinischen Symptome gestellt. Sie kann durch endoskopischen Nachweis einer pseudomembranösen Kolitis und/oder durch den Nachweis von C. difficile in Stuhlkulturen auf selektiven Nährmedien bzw. den Nachweis von C. difficile-Toxin(en) gesichert werden.

Tritt während der Behandlung mit Clindamycin eine persistierende Diarrhoe auf, muss das Präparat abgesetzt und eine geeignete Therapie eingeleitet werden. Ausser bei sehr leichtem Verlauf wird bei allen durch Antibiotika-Gebrauch ausgelösten Fällen eine Antibiotika-Behandlung empfohlen; geeignet ist eine Behandlung mit Metronidazol oder Vancomycin: Bei leichten/mittelschweren Fällen wird eine Initialbehandlung mit Metronidazol per os empfohlen. Bei Patienten mit schwerer C. difficile Infektion erfolgt die Behandlung geeigneter Weise mit Vancomycin (125 mg, 4x täglich während 10 Tagen, was auf 500 mg, 4x täglich erhöht werden kann). Im Falle einer schweren CDAD ist zudem eine adäquate Flüssigkeits-, Elektrolyt- und Proteinsubstitution erforderlich. Die Vancomycin-Therapie führt im Allgemeinen zu einem raschen Verschwinden des Toxins aus den Stuhlproben und klinisch zu einem Nachlassen der Diarrhoe. In seltenen Fällen kam es nach Absetzen von Vancomycin zu einem Rezidiv der Kolitis.

C. difficile produziert die Toxine A und B, die zur Entstehung der CDAD beitragen. Hypertoxin-produzierende Stämme von C. difficile bedingen eine erhöhte Morbidität und Mortalität, da diese Infektionen gegenüber der antimikrobiellen Therapie resistent sein können, was eine Kolektomie erforderlich machen kann.

Bei allen Patienten ist auch bei Auftreten einer Diarrhoe nach antibiotischer Behandlung eine CDAD in Betracht zu ziehen; CDAD-Fälle wurden noch mehr als zwei Monate nach einer Antibiotika-Therapie beschrieben.

Arzneimittel, die zu einer Hemmung der Darmperistaltik führen (z.B. Loperamid), sind bei Verdacht auf CDAD (d.h. bei jeder schweren Diarrhoe unter/nach Antibiotikatherapie) kontraindiziert.

Bei Vorliegen einer der folgenden Erkrankungen bzw. Risikosituationen sollte Clindamycin Sandoz/Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. mit Vorsicht angewendet werden: Erkrankungen des Gastrointestinaltraktes (insbesondere Kolitis), auch in der Anamnese; vorbestehende schwere Nieren- oder Lebererkrankungen; Störungen der neuromuskulären Übertragung (z.B. Myasthenia gravis, Parkinson-Syndrom); atopische Diathese; Asthma bronchiale.

Bei einer Therapiedauer von mehr als 10 Tagen sollten das Blutbild sowie die Leber- und Nierenfunktion überwacht werden.

Die Anwendung von Antibiotika kann zu übermässigem Wachstum unempfindlicher Keime und/oder Pilze führen. Beim Auftreten einer solchen Superinfektion muss sofort eine spezifische Therapie eingeleitet werden.

Nach intramuskulärer Applikation von Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. wurde über Irritationen an der Injektionsstelle berichtet. Diese Reaktionen lassen sich durch tiefe intramuskuläre Injektionen minimieren.

Clindamycin [phosphat] Sandoz Injektionslösung enthält als Konservierungsmittel 38 mg Benzylalkohol pro Ampulle. Die intravenöse Anwendung von Benzylalkohol war mit schwerwiegenden Nebenwirkungen und Todesfällen bei Neugeborenen («Gasping- Syndrom») verbunden. Die minimale Menge Benzylalkohol, bei der Toxizität auftritt, ist nicht bekannt. Bei Kleinkindern (bis 3 Jahre) besteht aufgrund von Akkumulation ein erhöhtes Risiko. Das Toxizitätsrisiko hängt dabei von der verabreichten Menge und von der Entgiftungskapazität der Leber und Nieren ab. Bei der Anwendung benzylalkoholhaltiger Arzneimittel sollte die Summe der täglichen Menge Benzylalkohol aus allen Quellen berücksichtigt werden. Grosse Mengen sollten wegen des Risikos der Akkumulation und Toxizität («metabolische Azidose») nur mit Vorsicht und wenn absolut nötig angewendet werden, insbesondere bei Personen mit eingeschränkter Leber- oder Nierenfunktion.

Darüber hinaus kann Benzylalkohol Überempfindlichkeitsreaktionen bis hin zu anaphylaktischen Reaktionen verursachen.

Die Injektionslösung enthält maximal 34 mg Natrium pro Ampulle, entsprechend 1,7% der von der WHO für einen Erwachsenen empfohlenen maximalen täglichen Natriumaufnahme mit der Nahrung von 2 g.

Clindamycin Sandoz Kapseln enthalten 79 mg, beziehungsweise 148 mg Laktose-Monohydrat (150 mg- resp. 300 mg-Kapseln). Patienten mit der seltenen hereditären Galactose-Intoleranz, völligem Lactasemangel oder Glukose-Galaktose-Malabsorption sollten die Clindamycin Sandoz Kapseln nicht einnehmen.

Pharmakokinetische Interaktionen

Clindamycin wird vorwiegend über CYP3A4 und, in geringerem Ausmass, über CYP3A5 zum Hauptmetaboliten Clindamycin-Sulfoxid und dem Nebenmetaboliten N-Demethylclindamycin metabolisiert. Dementsprechend kann die Clindamycin-Clearance durch Inhibitoren von CYP3A4 und CYP3A5 vermindert bzw. durch Induktoren dieser Isoenzyme beschleunigt werden. Die gleichzeitige Verabreichung von Clindamycin und starken CYP3A4 Induktoren sollte wenn möglich vermieden werden, da dies zu einer klinisch relevanten Senkung der Plasmakonzentration von Clindamycin führen kann. Über Fälle einer tiefen Plasmakonzentration von Clindamycin mit Wirkungsverlust nach gleichzeitiger Verabreichung von Clindamycin und Rifampicin wurde berichtet.

Vorsicht ist geboten, wenn Clindamycin zusammen mit starken CYP3A4 Inhibitoren verabreicht wird, da dies zu erhöhten Plasmakonzentrationen von Clindamycin führen kann.

Gemäss in-vitro Studien inhibiert Clindamycin CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2E1 und CYP2D6 nicht und CYP3A4 nur in geringem Ausmass. Klinisch relevante Interaktionen von Clindamycin mit gleichzeitig verabreichten Wirkstoffen, welche über diese CYP Isoenzyme metabolisiert werden, sind daher unwahrscheinlich.

Pharmakodynamische Interaktionen

Clindamycin besitzt neuromuskuläre Hemmeigenschaften, die die Wirkung anderer neuromuskulärer Hemmstoffe möglicherweise verstärken. Bei Patienten, die mit solchen Mitteln behandelt werden, ist Clindamycin daher mit Vorsicht anzuwenden.

Vitamin-K-Antagonisten

Bei Patienten, die Clindamycin zusammen mit Vitamin-K-Antagonisten (z.B. Warfarin, Acenocoumarol oder Fluindion) erhielten, wurde über erhöhte Blutgerinnungswerte (PT/INR) und/oder Blutungen berichtet.

Die Blutgerinnungswerte sollten daher bei Patienten, die mit Vitamin-K-Antagonisten behandelt werden, häufig kontrolliert werden.

Schwangerschaft

Es liegen keine adäquaten, kontrollierten Studien an Schwangeren im ersten Schwangerschaftstrimenon vor. Die Befunde klinischer Studien, in welchen Schwangere im zweiten und/oder dritten Trimenon mit Clindamycin behandelt wurden, lieferten keine Hinweise auf eine Schädigung des Foeten.

Clindamycin ist beim Menschen plazentagängig; nach multiplen Dosen betrug die Konzentration im Fruchtwasser ca. 30% der Konzentration im Blut der Mutter.

Der in Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. als Konservans enthaltene Hilfsstoff Benzylalkohol ist ebenfalls plazentagängig, s. «Warnhinweise und Vorsichtsmassnahmen».

Bei der Anwendung von Clindamycin Sandoz/Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. während der Schwangerschaft ist Vorsicht geboten. Clindamycin soll während der Schwangerschaft nur angewendet werden, wenn dies eindeutig erforderlich ist.

Stillzeit

Clindamycin tritt in die Muttermilch über und wurde dort in Konzentrationen von bis zu 3,8 µg/ml nachgewiesen. Bei einer Trinkmenge von 500 ml pro Tag würde dies einer Aufnahme von 1,9 mg Clindamycin pro Tag entsprechen.

Clindamycin kann die Darmflora des gestillten Kindes beeinflussen, was zu Symptomen wie Diarrhoe, Hämatochezie und/oder Hautausschlägen führen kann. Vor allem unreife Frühgeborene könnten ein erhöhtes Risiko für solche unerwünschten Wirkungen aufweisen.

Eine orale oder parenterale Anwendung von Clindamycin während der Stillzeit wird nicht empfohlen. Falls eine Behandlung mit Clindamycin erforderlich ist, sollte abgestillt werden.

Es wurden keine entsprechenden Studien durchgeführt. Unter der Anwendung von Clindamycin wurde jedoch über unerwünschte Wirkungen wie Schwindel und Schläfrigkeit berichtet, welche Konzentrationsvermögen und Reaktionszeit beeinflussen und dadurch die Verkehrstüchtigkeit und die Fähigkeit zum Bedienen von Maschinen beeinträchtigen können.

Nachfolgend sind die unerwünschten Wirkungen nach Organsystem und Häufigkeit angegeben, welche in klinischen Studien und/oder während der Marktüberwachung unter der Anwendung von Clindamycin beobachtet wurden.

Definition der Häufigkeitskategorien: häufig (≥1/100, <1/10) gelegentlich (≥1/1000, <1/100) selten (≥1/10'000, <1/1000), nicht bekannt: Häufigkeit kann nicht genau angegeben werden, da auf Spontanmeldungen aus der Post-Marketing-Surveillance beruhend.

Es ist zu beachten, dass sich die Häufigkeiten in den klinischen Studien nicht selten zwischen der parenteralen und den oralen Darreichungsformen unterschieden. Wo diese Häufigkeitsunterschiede relevant waren, wird nachfolgend die jeweils höchste Inzidenz mit entsprechendem Hinweis auf die andere Darreichungsform angegeben. Insbesondere waren gastrointestinale unerwünschte Wirkungen bei oraler Gabe häufiger, während Hautveränderungen unter parenteraler Anwendung häufiger beobachtet wurden als bei oraler Gabe.

Infektionen und parasitäre Erkrankungen

Nicht bekannt: Clostridium difficile Kolitis.

Erkrankungen des Blutes und des Lymphsystems

Häufig: Eosinophilie.

Selten: Agranulozytose (nur während der Marktüberwachung gemeldet), Leukopenie, Thrombopenie, Neutropenie.

Erkrankungen des Immunsystems

Selten: Angioödem.

Nicht bekannt: anaphylaktischer Schock, anaphylaktoide Reaktionen, anaphylaktische Reaktionen, Überempfindlichkeit.

Erkrankungen des Nervensystems

Gelegentlich: Dysgeusie.

Nicht bekannt: Kopfschmerzen, Schwindel, Schläfrigkeit.

Herz- und Gefässerkrankungen

Gelegentlich: Hypotonie (v.a. bei parenteraler Applikation), Herz-/Atemstillstand (nach (zu) schneller intravenöser Applikation).

Erkrankungen des Gastrointestinaltrakts

Häufig: Diarrhoe, pseudomembranöse Kolitis.

Gelegentlich: Bauchschmerzen, Übelkeit, Erbrechen (v.a. unter oraler Anwendung).

Nicht bekannt: Oesophagitis und Oesophagus-Ulzera (v.a. bei oraler Anwendung beobachtet).

Leber- und Gallenerkrankungen

Häufig: Anomalien der Leberfunktionstests (Bilirubin, AST, alkalische Phosphatase).

Sehr selten: Hepatitis.

Nicht bekannt: Ikterus (einschliesslich cholestatischem Ikterus).

Erkrankungen der Haut und des Unterhautzellgewebes

Häufig: makulopapulöses Exanthem, morbilliformes Exanthem (nur während der Marktüberwachung gemeldet).

Gelegentlich: Urtikaria (häufiger unter parenteraler als unter oraler Gabe).

Selten: Pruritus, Erythema multiforme, exfoliative Dermatitis, vesikulobullöse Dermatitis, Stevens-Johnson-Syndrom, toxische epidermale Nekrolyse (Lyell-Syndrom) (nur während der Marktüberwachung gemeldet).

Nicht bekannt: akute generalisierte exanthematische Pustulose (AGEP), DRESS-Syndrom (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms).

Skelettmuskulatur-, Bindegewebs- und Knochenerkrankungen

Sehr selten: Polyarthritis.

Erkrankungen der Geschlechtsorgane und der Brustdrüse

Selten: Vaginitis.

Allgemeine Erkrankungen und Beschwerden am Verabreichungsort

Häufig: Schmerzen an der Injektionsstelle, Thrombophlebitiden an der Injektionsstelle, Abszess an der Injektionsstelle.

Nicht bekannt: Irritationen an der Injektionsstelle.

Die Meldung des Verdachts auf Nebenwirkungen nach der Zulassung ist von grosser Wichtigkeit. Sie ermöglicht eine kontinuierliche Überwachung des Nutzen-Risiko-Verhältnisses des Arzneimittels. Angehörige von Gesundheitsberufen sind aufgefordert, jeden Verdacht einer neuen oder schwerwiegenden Nebenwirkung über das Online-Portal ElViS (Electronic Vigilance System) anzuzeigen. Informationen dazu finden Sie unter www.swissmedic.ch.

Im Falle einer Überdosierung ist mit einem vermehrten bzw. verstärkten Auftreten der oben beschriebenen unerwünschten Wirkungen zu rechnen. Hämodialyse und Peritonealdialyse sind ineffektiv bei der Elimination von Clindamycin aus dem Serum. Ggf. sind supportive Massnahmen zu ergreifen.

ATC-Code

J01FF01

Wirkungsmechanismus/Pharmakodynamik

Der Wirkstoff von Clindamycin Sandoz/Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m. ist Clindamycin (7-Chlor-7-desoxy-lincomycin), ein Derivat des aus Streptomyces lincolnensis gewonnenen Lincomycins.

Clindamycin bindet sich an die 50S-Untereinheit bakterieller Ribosomen und hemmt dadurch die Proteinsynthese. Die Wirkung ist primär bakteriostatisch, kann je nach Konzentration und Empfindlichkeit des Erregers aber auch bakterizid sein.

Der Phosphatester ist in-vitro nicht aktiv. In-vivo wird er schnell in die aktive Base Clindamycin hydrolysiert.

Die Wirksamkeit korreliert mit der Zeitspanne während derer die Antibiotika-Konzentration über der minimalen Hemmkonzentration (MIC) des Erregers liegt.

Resistenz

In den meisten Fällen beruht die Resistenz gegenüber Clindamycin auf Mutationen an der rRNA Antibiotika Bindungsstelle oder auf der Methylierung bestimmter Nukleotide in der 23S RNA der 50S Ribosomen-Untereinheit. Derartige Veränderungen können die in-vitro Kreuzresistenz gegenüber Makrolid- und Streptogramin-B-Antibiotika (MLSB Phänotyp) determinieren. Die Mehrzahl der Methicillin-resistenten S. aureus (MRSA) zeigen den konstitutiven MLSB-Phänotyp und sind daher Clindamycin-resistent. Infektionen durch makrolid-resistente Staphylokokken sollten bei Fehlen einer adäquaten Empfindlichkeitsprüfung, inkl. der Prüfung auf induzierbare Clindamycin-Resistenz, nicht mit Clindamycin behandelt werden. Gelegentlich bedingen auch Veränderungen an den ribosomalen Proteinen eine Resistenz.

Resistenz gegenüber Clindamycin kann in makrolid-resistenten Bakterienstämmen durch Makrolide induziert werden; eine induzierbare Resistenz kann mittels eines Hemmhof- (D-Zonen-Test) oder Reihenverdünnungs-Tests bestimmt werden. Weniger häufig beobachtete Resistenzmechanismen beinhalten Modifikationen des Antibiotika- bzw. des aktiven Efflux-Mechanismus. Zwischen Clindamycin und Lincomycin besteht völlige Kreuzresistenz. Resistenz gegenüber Clindamycin kommt häufiger vor bei Methicillin-resistenten Staphylococcus und Penicillin-resistenten Pneumococcus Stämmen als bei Erregern, welche auf diese Wirkstoffe ansprechen.

Antimikrobielles Wirkungsspektrum

Für Clindamycin konnte eine in-vitro-Aktivität gegenüber den meisten Stämmen der folgenden Erreger gezeigt werden: grampositive aerobe, grampositive und gramnegative anaerobe Mikroorganismen sowie bestimmte Stämme von Chlamydia trachomatis. Gramnegative Aerobier sind im Allgemeinen nicht empfindlich gegenüber Clindamycin.

In-vitro erwiesen sich darüber hinaus folgende Erreger als sensibel gegenüber Clindamycin: Bordetella melaninogenicus und Mycoplasma hominis.

Literaturberichten zufolge hat Clindamycin im Rahmen einer Kombinationstherapie auch eine therapeutische Wirkung bei Infektionen durch manche nicht-bakterielle Erreger. Zumeist sehr kleine, nicht nach heutigem Standard durchgeführte Studien deuten auf eine gewisse Wirksamkeit gegenüber Toxoplasma gondii (Erreger der Toxoplasmose Enzephalitis, nur in Kombination mit Pyrimethamin) und Pneumocystis jirovecii (Pneumonieerreger, nur in Kombination mit Primaquin) hin.

Üblicherweise empfindliche Keime

Aerobe Bakterien

Grampositive Bakterien

  • Staphylococcus aureus (methicillin-empfindliche Stämme)
  • Koagulase-negative Staphylococci (methicillin-empfindliche Stämme)
  • Streptococcus pneumoniae (penicillin-empfindliche Stämme)
  • Beta-hämolysierende Streptococci der Gruppen A, B, C und G
  • Streptococci der Viridans Gruppe
  • Corynebacterium diphtheriae

Gramnegative Bakterien

  • Chlamydia trachomatis

Anaerobe Bakterien

Grampositive Bakterien

  • Actinomyces israelii
  • Clostridium perfringens
  • Eggerthella (Eubacterium) spp.
  • Peptococcus spp.
  • Peptostreptococcus spp. (Finegoldia magna, Micromonas micros)
  • Propionibacterium acnes

Gramnegative Bakterien

  • Bacteroides spp.
  • Fusobacterium spp.
  • Gardnerella vaginalis
  • Prevotella spp.
  • Veillonella spp.

Pilze

  • Pneumocystis jirovecii

Protozoen

  • Toxoplasma gondii

Spezies, bei denen erworbene Resistenzen ein Problem bei der Anwendung darstellen können

Aerobe Bakterien

Grampositive Bakterien

  • Staphylococcus aureus (methicillin-resistent)
  • Coagulase-negative Staphylococci (methicillin-resistent)

Anaerobe Bakterien

Gramnegative Bakterien

  • Bacteroides fragilis

Von Natur aus resistente Keime

Aerobe Bakterien

Grampositive Bakterien

  • Enterococcus spp.

Gramnegative Bakterien

  • Enterobacteriaceae
  • Haemophilus influenzae
  • Moraxella catarrhalis

Anaerobe Bakterien

Grampositive Bakterien

  • Clostridium difficile

Gramnegative Bakterien

  • Eikenella corrodens
  • Fusobacterium varium

Breakpoints

Die von EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing) festgelegten Breakpoints der minimalen Hemmkonzentrationen (MHK) sind wie folgt:

EUCAST Empfindlichkeitskriterien für Clindamycin

MIC Breakpoints (mg/l)

Erreger

S ≤

R >

Staphylococcus spp.

0,25

0,5

Streptococcus
Gruppen A, B, C und G

0,5

0,5

Streptococcus pneumoniae

0,5

0,5

Streptococci der Viridans Gruppe

0,5

0,5

Grampositive Anaerobier

4

4

Gramnegative Anaerobier

4

4

Corynebacterium spp.

0,5

0,5

S=sensibel; R=resistent

Die Prävalenz von erworbenen Resistenzen kann für ausgewählte Spezies geographisch und zeitlich variieren; lokale Angaben zur Resistenz sind daher von Vorteil, insbesondere für die Behandlung schwerer Infektionen. Wenn die Zweckmässigkeit der Antibiotikabehandlung aufgrund der lokalen Resistenzprävalenzen bei zumindest einigen Infektionstypen in Frage zu stellen ist, ist gegebenenfalls Expertenrat einzuholen. Insbesondere bei schweren Infektionen oder Therapieversagen werden eine mikrobielle Differentialdiagnose mit Erregeridentifizierung sowie die Prüfung des Ansprechens auf Clindamycin empfohlen.

In-vitro wurde ein Antagonismus zwischen Clindamycin und Erythromycin gezeigt. Da dies möglicherweise von klinischer Bedeutung ist, sollten die beiden Arzneimittel nicht gleichzeitig angewendet werden.

Nach intravenöser Infusion von 300 mg über 10 min bzw. 600 mg über 20 min werden am Ende der Infusion maximale Serumspiegel von 7 µg/ml bzw. 10 µg/ml erreicht. Tabelle 1 zeigt die durchschnittlichen Serumspitzenkonzentrationen nach Gabe von Clindamycinphosphat. Nach Verabreichung von Clindamycinphosphat alle 8–12 h bei Erwachsenen und alle 6–8 h bei Kindern oder mit i.v. Dauerinfusion können die Clindamycin-Serumspiegel über der in-vitro minimalen Hemmkonzentration für die meisten empfindlichen Mikroorganismen gehalten werden. Der Steady State wird nach der dritten Dosis erreicht.

Tabelle 1: Durchschnittliche Maximaltiter im Steady State bei der parenteralen Behandlung mit Clindamycinphosphat

Dosis

Clindamycin
(µg/ml)

Clindamycinphosphat
(µg/ml)

300 mg i.v. über 10 min alle 8 h

7

15

600 mg i.v. über 20 min alle 8 h

10

23

900 mg i.v. über 30 min alle 12 h

11

29

1200 mg i.v. über 45 min alle 12 h

14

49

300 mg i.m. alle 8 h

6

3

600 mg i.m. alle 12 h

9

3

Nach intramuskulärer Verabreichung von 600 mg Clindamycinphosphat werden 1 bis 3 h nach Applikation maximale Serumspiegel von 9 µg/ml erreicht.

Absorption

Nach oraler Applikation wird Clindamycin rasch und nahezu vollständig (90%) resorbiert. Nach oraler Applikation von 150 mg werden bei Erwachsenen innerhalb von 45 bis 60 min durchschnittliche Serumspiegel von 2,5 µg/ml erreicht. Nach 3 h bzw. 6 h wurden Serumspiegel von 1,5 µg/ml bzw. 0,7 µg/ml gemessen. Die Resorption von oral appliziertem Clindamycin wird durch gleichzeitige Nahrungsaufnahme quantitativ nicht wesentlich beeinflusst. Die Resorption kann jedoch etwas verlangsamt sein.

Eine Kumulation nach oraler Applikation über 14 Tage wurde nicht beobachtet.

Distribution

Clindamycin bindet primär an das saure Alpha-1-Glycoprotein, die Proteinbindung ist konzentrationsabhängig und liegt im therapeutischen Bereich bei 60 bis 94%. Clindamycin dringt leicht in die meisten Körperflüssigkeiten und -gewebe ein. Das Verteilungsvolumen VdSS beträgt 4374 l. Im Knochengewebe werden ca. 40% (2075%) der Serumkonzentration erreicht, in der Muttermilch 50100%, in der Synovialflüssigkeit 50%, im Sputum 3075%, in der Peritonealflüssigkeit 5090%. Clindamycin passiert jedoch die Blut-Liquor-Schranke nicht, auch nicht im Fall einer Meningitis.

Clindamycin passiert die Placentaschranke und tritt in die Muttermilch über.

Metabolismus

Clindamycin wird in der Leber relativ extensiv durch CYP3A4, und in geringerem Ausmass durch CYP3A5, zu Abbauprodukten mit unterschiedlicher antibakterieller Wirksamkeit, wie N-Demethylclindamycin (pharmakologisch aktiver als Clindamycin) und Clindamycinsulfoxid (weniger aktiv als Clindamycin) metabolisiert.

Elimination

Die Ausscheidung erfolgt hauptsächlich in Form inaktiver Metaboliten über Galle und Faeces (Q0 = 0,9). Nur ca. ein Viertel der applizierten Dosis wird in Form der Muttersubstanz bzw. pharmakologisch aktiver Metaboliten ausgeschieden (1020% mit dem Urin, 4% über die Faeces). Die Eliminationshalbwertszeit beträgt 1,53,5 h.

Kinetik spezieller Patientengruppen

Kinder/Jugendliche:

Bei parenteraler Behandlung pädiatrischer Patienten wurden nach der ersten Dosis folgende durchschnittliche Maximalkonzentrationen bestimmt:

Dosis

Clindamycin
(µg/ml)

57 mg/kg i.v. über 1 h

10

36 mg/kg i.m.

4

57 mg/kg i.m.

8

Ältere Patienten:

Die Pharmakokinetik von Clindamycin wurde bei Patienten ≥65 Jahre nicht spezifisch untersucht.

Niereninsuffizienz:

Bei Patienten mit stark eingeschränkter Nierenfunktion ist die Halbwertszeit von Clindamycin verlängert. Bei Patienten mit leichter oder mässiger Niereninsuffizienz wurde die Pharmakokinetik von Clindamycin nicht untersucht.

Clindamycin ist nicht dialysierbar.

Leberinsuffizienz:

Bei Patienten mit stark eingeschränkter Leberfunktion ist die Halbwertszeit verlängert. Bei Patienten mit leichter oder mässiger Leberinsuffizienz wurde die Pharmakokinetik von Clindamycin nicht untersucht.

Karzinogenität, Mutagenität

Tierexperimentelle Langzeitstudien zur Evaluation des karzinogenen Potentials wurden mit Clindamycin nicht durchgeführt. Die durchgeführten Tests zur Genotoxizität beinhalteten einen Micronukleus-Test bei Ratten und einen Ames-Test mit Salmonella. Beide Tests waren negativ.

Fertilitätsstörungen

Fertilitätsuntersuchungen bei Ratten unter oraler Behandlung mit Dosierungen bis zu 300 mg/kg/Tag (entsprechend ungefähr 1,1x der höchsten für erwachsene Patienten empfohlenen Dosis, basierend auf mg/m²) zeigten keine Effekte auf Fertilität oder Paarungsbereitschaft.

Reproduktionstoxizität

In embryo-foetalen Entwicklungsstudien mit oral angewandtem Clindamycin an Ratten bzw. mit subkutan appliziertem Clindamycin an Ratten und Kaninchen, konnte – ausser in Dosen, welche eine maternale Toxizität bedingten – keine Entwicklungstoxizität festgestellt werden. Die Sicherheitsabstände zu klinischen Expositionen waren jedoch sehr gering.

Inkompatibilitäten (parenterale Applikation) Clindamycinphosphat Injektionslösung (Clindamycin [phosphat] Sandoz i.v./i.m.)

Folgende Arzneimittel sind chemisch mit Clindamycinphosphat inkompatibel: Ampicillin, Phenytoin-Natrium, Barbiturate, Aminophyllin, Kalziumglukonat und Magnesiumsulfat.

Haltbarkeit

Das Arzneimittel darf nur bis zu dem auf der Packung mit «EXP» bezeichneten Datum verwendet werden.

Eine Lösung von 6, 9 oder 12 mg/ml Clindamycin ist in 5% Glukose, 0,9% NaCl oder Ringer-Lactat-Lösung bei Raumtemperatur (15–25°C) während mindestens 16 Tagen, im Kühlschrank (2–8°C) während mindestens 32 Tagen und tiefgefroren (–15°C) während mindestens acht Wochen stabil.

Besondere Lagerungshinweise

Clindamycin [phosphat] Sandoz Injektionslösung

In der Originalverpackung, bei Raumtemperatur (15–25°C) und ausser Reichweite von Kindern lagern.

Clindamycin Sandoz Kapseln

In der Originalverpackung, bei Raumtemperatur (15–25°C), vor Licht und Feuchtigkeit geschützt und ausser Reichweite von Kindern lagern.

59324, 58919 (Swissmedic).

Sandoz Pharmaceuticals AG, Risch; Domizil: Rotkreuz.

April 2019.

Principi attivi

Clindamycinum ut clindamycini-2-phosphas (soluzione iniettabile), clindamycini hydrochloridum (capsule).

Sostanze ausiliarie

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m, Concentrato per soluzione per infusione e.v. / Soluzione iniettabile i.m.

Alcohol benzylicus (38 mg), Dinatrii edetas, Natrii hydroxidum, aqua ad iniectabilia q.s. ad solutionem pro 4 ml. Corresp. natrium 34 mg.

Questo medicinale contiene un massimo di 34 mg di sodio per fiala.

Clindamycine Sandoz capsule

Maydis amylum pregelificatum, Talcum, Magnesii stearas, Lactosum monohydricum (79 mg (150 mg-Kapsel); 148 mg (300 mg-Kapsel)), Gelatina, Titanii dioxidum (E171), Ferri oxidum flavum, rubrum, et nigrum (E172).

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m, 600 mg/4 ml, Concentrato per soluzione per infusione e.v. / Soluzione iniettabile i.m.

1 fiala contiene 600 mg di clindamicina come clindamicini-2-fosfasi.

(1 ml contiene 150 mg Clindamycinum).

Clindamycine Sandoz capsule

1 capsula contiene 150 mg, risp. 300 mg di clindamycinum sotto forma di clindamycini hydrochloridum.

Trattamento delle infezioni causate da batteri anaerobi sensibili alla clindamicina e batteri aerobi Gram-positivi, in particolare le specie Bacteroides, gli streptococchi microaerofili, gli stafilococchi e i pneumococchi:

  • Infezioni delle vie respiratorie superiori quali tonsillite, faringite, sinusite, otite media e scarlattina.
  • Infezioni delle vie respiratorie inferiori quali bronchite, polmonite, empiema e ascesso polmonare.
  • Infezioni della cute e dei tessuti molli quali acne, foruncoli, cellulite, impetigine, ascessi e infezioni delle ferite. Infezioni specifiche della cute e dei tessuti molli quali erisipela e paronichia (panaritium) dovrebbero, per natura, rispondere bene a una terapia con clindamicina.
  • Infezioni ossee e articolari quali osteomielite e artrite settica.
  • In associazione a un altro antibiotico con spettro aerobico Gram-negativo: infezioni delle pelvi femminili e dell'apparato genitale quali endometriosi, parametrite, salpingite, ascessi tubo-ovarici (Pelvic Inflammatory Diseases PID), nonché infezioni vaginali postoperatorie.
  • Infezioni intraddominali quali peritonite e ascesso addominale in caso di somministrazione concomitante di un antibiotico con un adeguato spettro aerobico Gram-negativo.
  • Setticemia ed endocardite. L'efficacia della clindamicina è stata documentata nel trattamento di casi selezionati di endocardite, laddove la clindamicina ha dimostrato un'azione battericida verso il patogeno nelle analisi in vitro condotte a concentrazioni sieriche adeguate raggiungibili.
  • Infezioni dentarie quali ascesso periodontale e periodontite.
  • Encefalite da Toxoplasma nei pazienti con AIDS. Nei pazienti che non tollerano il trattamento convenzionale è possibile somministrare clindamicina in associazione a pirimetamina per un trattamento acuto. Le esperienze derivanti da studi clinici sono disponibili solo in misura limitata.
  • Polmonite da Pneumocystis jirovecii nei pazienti con AIDS. In caso di intolleranza alla terapia convenzionale, è possibile somministrare clindamicina in associazione a primachina. Le esperienze derivanti da studi clinici sono disponibili solo in misura limitata.

Come per tutti gli antibiotici, si raccomanda l'esecuzione di test di sensibilità in vitro.

Devono essere seguite le raccomandazioni ufficiali sull'uso appropriato degli antibiotici, in particolare le raccomandazioni d'uso per prevenire l'aumento delle resistenze agli antibiotici.

La posologia e la via di somministrazione devono essere definite in base alla gravità dell'infezione, le condizioni del paziente e la sensibilità del patogeno.

Clindamycine Sandoz può essere impiegato nei bambini a partire da 1 mese di età.

Somministrazione parenterale

Clindamycine Sandoz Phosphat (soluzione iniettabile): (somministrazione i.m. o e.v.)

Grado d'infezione

Adulti
(mg/die)

Bambini
(mg/kg/die)

Dosi giornaliere

Grave

1200-1800

20

2-4

Molto grave: infezioni intraddominali, pelviche, infezioni con complicanze

2400-2700

25-40

2-4

In caso di infezioni gravi o potenzialmente letali, specialmente nelle infezioni causate da Bacteroides fragilis, da specie di Peptococcus o specie di Clostridium diverse dal Clostridium perfringens oppure in caso di presunto coinvolgimento di questi organismi, il dosaggio può essere ulteriormente aumentato. Agli adulti sono state somministrate dosi endovenose fino a 4800 mg al giorno.

In alternativa, il medicamento può essere somministrato mediante singola infusione breve della prima dose nell'arco di 10 min o oltre e successivamente con infusione continua nel modo seguente:

Per mantenere livelli sierici di clindamicina

Velocità dell'infusione breve

Velocità dell'infusione di mantenimento

superiori a 4 µg/ml

10 mg/min per 30 min

0,75 mg/min

superiori a 5 µg/ml

15 mg/min per 30 min

1,00 mg/min

superiori a 6 µg/ml

20 mg/min per 30 min

1,25 mg/min

Diluizione e velocità d'infusione

In caso di somministrazione endovenosa (e.v.), la clindamicina fosfato deve essere utilizzata in forma diluita (vedere «Avvertenze e misure precauzionali»). La concentrazione di clindamicina nella soluzione per infusione non deve superare i 12 mg per ml e la velocità di infusione non deve superare i 30 mg al min. Le velocità di infusione comunemente utilizzate sono le seguenti:

Dose

Soluzione per infusione

Tempo

300 mg

50 ml

10 min

600 mg

50 ml

20 min

900 mg

100 ml

30 min

1'200 mg

100 ml

40 min

La somministrazione di oltre 1'200 mg in una singola infusione della durata di un'ora non è raccomandata.

In caso di somministrazione intramuscolare (i.m.), la clindamicina fosfato deve essere utilizzata in forma non diluita.

Le iniezioni intramuscolari con dosi superiori a 600 mg non sono raccomandate.

Per le incompatibilità e compatibilità vedere il capitolo «Altre indicazioni».

Somministrazione orale

Clindamycine Sandoz capsule non è adatto ai bambini che non sono ancora del tutto in grado di inghiottire le capsule.

Poiché con le capsule non è possibile somministrare una dose in mg/kg calcolata in modo preciso, in certi casi è necessario Clindamycine Sandoz

Usare la clindamicina in una diversa forma galenica.

Al fine di prevenire un'esofagite, le capsule devono essere assunte con un bicchiere d'acqua.

Grado d'infezione

Adulti
(mg/die)

Bambini
(mg/kg/die)

Suddivisione in dosi uguali giornaliere

Moderato

600-1'200

8-12

3 o 4

Grave

600-1'200

13-16

3 o 4

Molto grave

1'200-1'800

17-25

3 o 4

Posologia in caso di tonsillite/faringite acuta streptococcica

In caso di ipersensibilità alla penicillina e agli antibiotici beta-lattamici (ipersensibilità di tipo I), Clindamycine Sandoz va considerato come alternativa terapeutica nei bambini e negli adulti con faringite streptococcica confermata o presunta. Il dosaggio in questo caso è di una capsula di Clindamycine Sandoz 300 mg due volte al giorno per 10 giorni. In presenza di infezioni da streptococchi beta-emolitici è necessario proseguire il trattamento per almeno 10 giorni.

Terapie combinate

  • Infezioni ginecologiche (Pelvic Inflammatory Diseases, PID):

Clindamycine Sandoz Phosphat 900 mg e.v. ogni 8 h in associazione a un antibiotico con spettro aerobico Gram-negativo somministrato per via endovenosa, per es. gentamicina 2,0 mg/kg seguiti da 1,5 mg/kg ogni 8 h. Dopo almeno 4 giorni e non prima di 48 h dalla comparsa di un miglioramento, si prosegue il trattamento con Clindamycine Sandoz 450 mg somministrato per via orale ogni 6 h fino a raggiungere una durata complessiva della terapia di 10-14 giorni.

  • Polmonite da Pneumocystis jirovecii nei pazienti con AIDS:

Terapia combinata con clindamicina e primachina: Clindamycine Sandoz Phosphat 600-900 mg e.v. ogni 6 h oppure 900 mg e.v. ogni 8 h oppure Clindamycine Sandoz capsule 300-450 mg p.o. ogni 6 h per 21 giorni. Primachina: 15-30 mg p.o. una volta al giorno per 21 giorni.

  • Encefalite da Toxoplasma nei pazienti con AIDS:

Terapia combinata con clindamicina e primachina: clindamicina 600-1200 mg 4 volte al giorno per via orale (oppure e.v.) per due settimane, dopodiché 300-600 mg 4 volte al giorno.

Pirimetamina: 25-75 mg 1 volta al giorno. Con dosi superiori di pirimetamina è necessario assumere in aggiunta 10-20 mg di acido folico al giorno. La terapia deve durare complessivamente 8-10 settimane.

Raccomandazioni posologiche speciali

Bambini di età inferiore a 1 mese

Non sono disponibili dati sufficienti sui lattanti nel primo mese di vita. Pertanto, l'uso di clindamicina in questa fascia di età non è raccomandato.

Pazienti anziani

Probabilmente non è necessario alcun aggiustamento della dose in base all'età.

Compromissione della funzionalità renale

In caso di insufficienza renale grave, l'emivita della clindamicina è più lunga. Durante una terapia ad alto dosaggio, in questi pazienti occorre monitorare i livelli di clindamicina.

In caso di insufficienza renale di grado da lieve a moderato non è necessario alcun aggiustamento di dose.

Compromissione della funzionalità epatica

In caso di insufficienza epatica grave (Child-Pugh C), l'emivita della clindamicina è più lunga. Durante una terapia ad alto dosaggio, in questi pazienti occorre monitorare i livelli di clindamicina.

In caso di insufficienza epatica di grado da lieve a moderato (Child-Pugh A e B) non è necessario alcun aggiustamento di dose.

Nota ipersensibilità alla clindamicina o alla lincomicina.

Poiché il preparato contiene il conservante alcol benzilico, è vietato somministrare Clindamycine Sandoz Phosphat soluzione iniettabile a neonati prematuri e neonati (vedere «Avvertenze e misure precauzionali»).

Nei pazienti sottoposti a una terapia a base di clindamicina sono state segnalate gravi reazioni da ipersensibilità, tra cui gravi reazioni cutanee come la sindrome DRESS (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms), la sindrome di Stevens-Johnson, la necrolisi tossica epidermica (sindrome di Lyell) e la pustolosi esantematica acuta generalizzata (PEAG). Al manifestarsi di reazioni da ipersensibilità o di gravi reazioni cutanee è necessario sospendere la clindamicina e istituire un'adeguata terapia.

Per via endovenosa, la clindamicina fosfato non deve essere iniettata in forma non diluita in bolo, ma deve essere infusa nell'arco di almeno 10-60 min, come descritto al paragrafo «Posologia/impiego».

Clindamycine Sandoz non deve essere impiegato nel trattamento della meningite, poiché la clindamicina non si diffonde in quantità sufficienti nel liquido cerebrospinale.

Come per quasi tutti i principi attivi antibatterici, anche durante il trattamento con clindamicina è stata segnalata l'insorgenza di una colite pseudomembranosa attribuita alle tossine di Clostridium difficile. Il trattamento con principi attivi antibatterici altera la normale flora batterica dell'intestino crasso, il che determina una proliferazione di C. difficile.

Lo spettro clinico della diarrea associata a Colstridium difficile (CDAD) varia da una diarrea leggermente acquosa fino a casi gravi con decorso potenzialmente letale caratterizzati da diarrea persistente (a volte con presenza di sangue e muco), forti crampi addominali, febbre e leucocitosi. Tra le possibili complicanze vi sono la peritonite, il megacolon tossico e lo shock. Nei pazienti anziani e nei pazienti con condizioni generali subottimali si deve prevedere un decorso difficile.

La diagnosi di CDAD viene solitamente formulata sulla base dei sintomi clinici. Essa può essere confermata dalla presenza di una colite pseudomembranosa all'esame endoscopico e/o dalla presenza di C. difficile nella coltura delle feci in terreni di coltura selettivi oppure dalla presenza di tossine di C. difficile.

Se durante il trattamento con clindamicina dovesse manifestarsi una diarrea persistente, è necessario sospendere l'assunzione del preparato e istituire un'adeguata terapia. Salvo in caso di decorso molto lieve, per tutti i casi provocati dall'uso di antibiotici si raccomanda un trattamento antibiotico; è indicato il trattamento con metronidazolo o vancomicina: nei casi lievemente o moderatamente gravi si raccomanda un trattamento iniziale con metronidazolo per os. Nei pazienti con grave infezione da C. difficile, il trattamento viene opportunamente effettuato con vancomicina (125 mg 4 volte al giorno per 10 giorni che può aumentare a 500 mg 4 volte al giorno). In caso di CDAD grave è anche necessario integrare adeguatamente l'apporto di liquidi, elettroliti e proteine. Generalmente, la terapia con vancomicina determina una rapida scomparsa della tossina dai campioni di feci e, a livello clinico, una diminuzione della diarrea. In rari casi si è verificata una recidiva della colite dopo la sospensione della vancomicina.

Il C. difficile produce le tossine A e B che contribuiscono allo sviluppo della CDAD. I ceppi di C. difficile che producono l'ipertossina determinano un aumento di morbosità e mortalità, in quanto tali infezioni possono risultare resistenti alla terapia antimicrobica, tanto da rendere necessaria una colectomia.

Nei pazienti che manifestano diarrea a seguito di un trattamento antibiotico, la diagnosi di CDAD va sempre presa in considerazione; casi di CDAD sono stati riportati anche distanza di oltre due mesi da una terapia antibiotica.

I medicamenti che determinano un'inibizione della peristalsi intestinale (per es. loperamide), sono controindicati in caso di presunta CDAD (ossia nei casi di diarrea grave verificatisi durante/dopo una terapia antibiotica).

In presenza di una delle seguenti patologie o situazioni a rischio, Clindamycine Sandoz deve essere utilizzato con cautela: patologie gastrointestinali (specialmente la colite), anche all'anamnesi; gravi patologie renali o epatiche preesistenti; disturbi della trasmissione neuromuscolare (per es. miastenia gravis, sindrome di Parkinson), diatesi atopica, asma bronchiale.

Quando la durata della terapia supera i 10 giorni, occorre monitorare sia l'emocromo sia la funzionalità epatica e renale.

L'uso di antibiotici può determinare un'iperproliferazione di germi non sensibili e/o funghi. Quando insorge una tale superinfezione, è necessario istituire immediatamente un'adeguata terapia.

Dopo somministrazione intramuscolare di Clindamycine Sandoz Phosphat sono state segnalate irritazioni in sede di iniezione. È possibile ridurre al minimo tali reazioni effettuando iniezioni intramuscolari profonde.

Clindamycine Sandoz Phosphat soluzione iniettabile contiene il conservante alcol benzilico. L'alcol benzilico è stato associato a una reazione tossica letale (sindrome da respiro ansimante) nei neonati prematuri e nei neonati con ridotto peso corporeo alla nascita.

Le reazioni tossiche possono manifestarsi anche nei lattanti e nei bambini sotto i 3 anni. Il rischio di tossicità dipende dalla quantità somministrata e dalla capacità di disintossicazione del fegato e dei reni. Non è tuttavia noto quale sia la quantità minima di alcol benzilico in grado di indurre tossicità. Durante l'utilizzo di medicamenti contenenti alcol benzilico occorre tenere conto della quantità giornaliera totale di alcol benzilico assunta da varie fonti.

Inoltre, l'alcol benzilico può causare reazioni che vanno dalle reazioni di ipersensibilità alle reazioni anafilattiche.

Questo medicamento contiene 34 mg di sodio per fiala equivalente a 1,7% dell'assunzione massima giornaliera raccomandata dall'OMS che corrisponde a 2 g di sodio per un adulto. Le capsule di Clindamicina Sandoz contengono 79 mg o 148 mg di lattosio monoidrato (capsule da 150 mg o 300 mg).

I pazienti affetti da rari problemi ereditari di intolleranza al galattosio, da deficit totale di lattasi, o da malassorbimento di glucosio-galattosio, non devono assumere questo medicamento.

Interazioni farmacocinetiche

La clindamicina viene metabolizzata principalmente da CYP3A4 e, in misura minore, da CYP3A5 nel metabolita maggiore (clindamicina solfossido) e nel metabolita minore (N-desmetilclindamicina). Di conseguenza, la clearance della clindamicina può essere ridotta dagli inibitori di CYP3A4 e CYP3A5 oppure aumentata dagli inibitori di questi isoenzimi. Se possibile, va evitata la somministrazione concomitante di clindamicina e forti induttori di CYP3A4, in quanto ciò può determinare una riduzione clinicamente significativa delle concentrazioni plasmatiche di clindamicina. Sono stati riportati casi di basse concentrazioni plasmatiche di clindamicina con perdita di efficacia dopo la somministrazione concomitante di clindamicina e rifampicina.

Si raccomanda prudenza quando la clindamicina viene somministrata in associazione a forti inibitori di CYP3A4, in quanto ciò può determinare un aumento delle concentrazioni plasmatiche di clindamicina.

Secondo gli studi in vitro, la clindamicina inibisce CYP1A2, CYP2C9, CYP2C19, CYP2E1, non inibisce CYP2D6 e inibisce CYP3A4 sono in minima parte. Pertanto, è improbabile che si verifichino interazioni clinicamente significative tra la clindamicina e altri principi attivi somministrati contemporaneamente che vengono metabolizzati da questi enzimi CYP.

Interazioni farmacodinamiche

La clindamicina ha proprietà inibenti a livello neuromuscolare che probabilmente rafforzano l'effetto di altri inibitori neuromuscolari. Nei pazienti che vengono trattati con tali medicamenti, la clindamicina deve quindi essere usata con cautela.

Antagonisti della vitamina K

Nei pazienti trattati con clindamicina in associazione ad antagonisti della vitamina K (per es. warfarin, acenocumarolo e fluindione), sono stati segnalati aumenti dei parametri della coagulazione (PT/INR) e/o emorragie.

Pertanto, nei pazienti trattati con antagonisti della vitamina K, i fattori della coagulazione devono essere controllati frequentemente.

Gravidanza

Non sono disponibili studi adeguati e controllati sulle donne nel primo trimestre di gravidanza. I risultati di studi clinici sulle donne in gravidanza trattate con clindamicina nel secondo e/o terzo trimestre non hanno evidenziato danni al feto.

Nella specie umana la clindamicina attraversa la placenta; dopo dosi multiple, le concentrazioni nel liquido amniotico sono risultate pari al 30% circa delle concentrazioni nel sangue materno.

L'alcol benzilico, sostanza ausiliaria contenuta come conservante in Clindamycine Sandoz Phosphat, attraversa anch'esso la placenta (vedere «Avvertenze e misure precauzionali»).

Per l'utilizzo di Clindamycine Sandoz in gravidanza si raccomanda cautela. In gravidanza la clindamicina deve essere utilizzata solo quando ciò è inequivocabilmente necessario.

Allattamento

La clindamicina viene escreta nel latte materno dove è stata rilevata a concentrazioni fino a 3.8 µg/ml. Bere una quantità di 500 ml al giorno corrisponde ad assumere 1.9 mg di clindamicina al giorno.

La clindamicina può influenzare la flora intestinale del lattante, il che può provocare sintomi quali diarrea, ematochezia e/o eruzioni cutanee. Soprattutto i neonati prematuri potrebbero presentare un aumentato rischio di tali effetti indesiderati. Un utilizzo orale o parenterale della clindamicina durante l'allattamento non è raccomandato. Qualora sia necessario un trattamento con clindamicina, si dovrebbe interrompere l'allattamento.

Non sono stati effettuati studi in merito. Con l'utilizzo di clindamicina sono stati tuttavia segnalati effetti indesiderati quali capogiro e sonnolenza che possono influenzare la capacità di concentrazione e reazione e, di conseguenza, compromettere la capacità di condurre veicoli e di impiegare macchine.

Di seguito sono riportati gli effetti indesiderati che sono stati osservati in studi clinici e/o durante il periodo di sorveglianza del mercato con l'utilizzo di Clindamycine Sandoz, elencati secondo la Classificazione sistemica organica e in ordine di frequenza.

Definizione delle categorie di frequenza: comune (≥1/100, <1/10), non comune (≥1/1000, <1/100), raro (≥1/10'000, <1/1000), non noto: la frequenza non può essere indicata in modo preciso perché si basa sulle segnalazioni spontanee relative al periodo di sorveglianza post-marketing.

Occorre precisare che non di rado le frequenze osservate negli studi clinici differiscono tra la via di somministrazione parenterale e orale. Laddove queste differenze di frequenza sono risultate significative, di seguito viene riportata rispettivamente l'incidenza più alta con il relativo riferimento all'altra forma farmaceutica. In particolare, gli effetti indesiderati gastrointestinali si sono manifestati più frequentemente con la somministrazione orale, mentre le alterazioni cutanee sono state osservate più spesso con la somministrazione parenterale rispetto a quella orale.

Infezioni ed infestazioni

Non noto: colite da Clostridium difficile.

Patologie del sistema emolinfopoietico

Comune: eosinofilia.

Raro: agranulocitosi (segnalata solo durante il periodo di sorveglianza del mercato), leucopenia, trombopenia, neutropenia.

Disturbi del sistema immunitario

Raro: angioedema.

Non noto: shock anafilattico, reazioni anafilattoidi, reazioni anafilattiche, ipersensibilità.

Patologie del sistema nervoso

Non comune: disgeusia.

Non noto: cefalea, capogiro, sonnolenza.

Patologie cardiovascolari

Non comune: ipertensione (soprattutto con la somministrazione parenterale), arresto cardio-respiratorio (a seguito di somministrazione endovenosa (troppo) rapida).

Patologie dell'apparato gastrointestinale

Comune: diarrea, colite pseudomembranosa.

Non comune: dolore addominale, nausea, vomito (soprattutto con la somministrazione orale).

Non noto: esofagite e ulcera esofagea (osservata soprattutto con la somministrazione orale).

Patologie epatobiliari

Comune: anomalie nelle prove di funzionalità epatica (bilirubina, AST, fosfatasi alcalina).

Molto raro: epatite.

Non noto: ittero (compreso l'ittero colestatico).

Patologie della cute e del tessuto sottocutaneo

Comune: esantema maculo-papuloso, esantema morbilliforme (segnalato solo durante il periodo di sorveglianza del mercato).

Non comune: orticaria (più comune con la somministrazione parenterale rispetto a quella orale).

Raro: prurito, eritema multiforme, dermatite esfoliativa, dermatite vescicolo-bollosa, sindrome di Stevens-Johnson, necrolisi tossica epidermica (sindrome di Lyell) (segnalata solo durante il periodo di sorveglianza del mercato).

Non noto: pustolosi esantematica acuta generalizzata (PEAG), sindrome DRESS (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms).

Patologie del sistema muscoloscheletrico e del tessuto connettivo

Molto raro: poliartrite.

Patologie dell'apparato riproduttivo e della mammella

Raro: vaginite.

Patologie sistemiche e condizioni relative alla sede di somministrazione

Comune: dolore in sede di iniezione, tromboflebite in sede di iniezione, ascesso in sede di iniezione.

Non noto: irritazioni in sede di iniezione.

La notifica di effetti collaterali sospetti dopo l'omologazione del medicamento è molto importante. Consente una sorveglianza continua del rapporto rischio-benefico del medicamento. Chi esercita una professione sanitaria è invitato a segnalare qualsiasi nuovo o grave effetto collaterale sospetto attraverso il portale online ElViS (Electronic Vigilance System). Maggiori informazioni sul sito www.swissmedic.ch.

In caso di sovradosaggio è da prevedersi un aumento o un'intensificazione dell'incidenza degli effetti indesiderati summenzionati. L'emodialisi e la dialisi peritoneale non sono efficaci per eliminare la clindamicina dal siero. Ove necessario, occorre adottare misure di supporto.

Codice ATC

J01FF01

Meccanismo d'azione/Farmacodinamica

Il principio attivo di Clindamycine Sandoz è la clindamicina (7-cloro-7-desossilincomicina), un derivato della lincomicina ottenuta dallo Streptomyces lincolnensis.

La clindamicina si lega alla subunità 50S dei ribosomi batterici inibendo in tal modo la sintesi proteica. L'effetto è principalmente batteriostatico ma, a seconda della concentrazione e della sensibilità del patogeno, può essere anche battericida.

Gli esteri fosfato e palmitato in vitro non sono attivi. In vivo vengono idrolizzati rapidamente nella clindamicina base attiva.

L'efficacia è correlata al periodo di tempo, durante il quale la concentrazione dell'antibiotico è superiore alla concentrazione minima inibitoria (MIC) del patogeno.

Resistenza

Nella maggior parte dei casi, la resistenza alla clindamicina è dovuta a mutazioni del sito di legame dell'antibiotico sull'rRNA o alla metilazione di nucleotidi specifici nell'RNA 23S della subunità ribosomiale 50S.Queste alterazioni possono determinare una resistenza crociata in vitro agli antibiotici macrolidi e streptogramine B (fenotipo MLSB). La maggior parte degli S. aureus meticillino-resistenti (MRSA) presentano il fenotipo costitutivo MLSB e sono quindi resistenti alla clindamicina. Le infezioni causate da stafilococchi macrolidi-resistenti non devono essere trattate con clindamicina in assenza di un adeguato test di sensibilità, compreso il test di resistenza inducibile alla clindamicina. A volte la resistenza è dovuta anche ad alterazioni delle proteine ribosomiali.

La resistenza alla clindamicina può essere indotta da macrolidi in ceppi batterici macrolidi-resistenti; la resistenza inducibile può essere dimostrata con un test di diffusione su disco (D-zone test) o con il metodo della diluizione in brodo di coltura. I meccanismi di resistenza meno frequentemente osservati prevedono modifiche del meccanismo antibiotico o dell'efflusso attivo. Tra clindamicina e lincomicina sussiste una resistenza crociata completa. L'incidenza della resistenza alla clindamicina è maggiore tra i ceppi di Staphylococcus meticillino-resistenti e i ceppi di Pneumococcus penicillino-resistenti rispetto ai patogeni sensibili a questi principi attivi.

Spettro d'azione antimicrobica

Per la clindamicina è stato possibile dimostrare un'attività in vitro contro la maggior parte dei ceppi dei seguenti patogeni: aerobi Gram-positivi, microrganismi anaerobi Gram-positivi e Gram-negativi così come determinati ceppi di Chlamydia trachomatis. In generale, gli aerobi Gram-negativi non sono sensibili alla clindamicina.

In vitro, si sono dimostrati sensibili alla clindamicina anche i seguenti patogeni: Bordetella melaninogenicus e Mycoplasma hominis.

Secondo i dati pubblicati in letteratura, nel quadro di una terapia combinata, la clindamicina ha anche un effetto terapeutico nelle infezioni causate da alcuni patogeni non batterici. Studi di entità perlopiù molto piccola, condotti nella non osservanza degli standard moderni, dimostrano una certa efficacia contro Toxoplasma gondii (patogeno dell'encefalite da Toxoplasma, solo in associazione a pirimetamina) e Pneumocystis jirovecii (patogeno della polmonite, solo in combinazione con primachina).

Germi solitamente sensibili

Batteri aerobi

Batteri Gram-positivi

  • Staphylococcus aureus (ceppi meticillino-sensibili)
  • Staphylococci coagulasi-negativi (ceppi meticillino-sensibili)
  • Streptococcus pneumoniae (ceppi penicillino-sensibili)
  • Streptococchi beta-emolitici di gruppo A, B, C e G
  • Streptococci del gruppo Viridans
  • Corynebacterium diphtheriae

Batteri Gram-negativi

  • Chlamydia trachomatis

Batteri anaerobi

Batteri Gram-positivi

  • Actinomyces israelii
  • Clostridium perfringens
  • Eggerthella (Eubacterium) spp.
  • Peptococcus spp.
  • Peptostreptococcus spp. (Finegoldia magna, Micromonas micros)
  • Propionibacterium acnes

Batteri Gram-negativi

  • Bacteroides spp.
  • Fusobacterium spp.
  • Gardnerella vaginalis
  • Prevotella spp.
  • Veillonella spp.

Funghi

  • Pneumocystis jirovecii

Protozoi

  • Toxoplasma gondii

Specie per le quali la resistenza acquisita potrebbe costituire un problema durante l'utilizzo

Batteri aerobi

Batteri Gram-positivi

  • Staphylococcus aureus (meticillino-resistente)
  • Staphylococci coagulasi-negativi (meticillino-resistenti)

Batteri anaerobi

Batteri Gram-negativi

  • Bacteroides fragilis

Germi naturalmente resistenti

Batteri aerobi

Batteri Gram-positivi

  • Enterococcus spp.

Batteri Gram-negativi

  • Enterobacteriaceae
  • Haemophilus influenzae
  • Moraxella catarrhalis

Batteri anaerobi

Batteri Gram-positivi

  • Clostridium difficile

Batteri Gram-negativi

  • Eikenella corrodens
  • Fusobacterium varium

Breakpoint

I breakpoint stabiliti dall'EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility) per le concentrazioni minime inibitorie (MIC) sono i seguenti:

Criteri di sensibilità EUCAST per la clindamicina

MIC Breakpoints (mg/l)

Patogeno

S ≤

R >

Staphylococcus spp.

0,25

0,5

Streptococcus
Gruppo A, B, C und G

0,5

0,5

Streptococcus pneumoniae

0,5

0,5

Streptococci del gruppo Viridans

0,5

0,5

Anaerobi Grampositivi

4

4

Anaerobi Gramnegativi

4

4

Corynebacterium spp.

0,5

0,5

S=sensibile; R=resistente

Per specie selezionate, la prevalenza della resistenza acquisita può variare geograficamente e nel tempo; informazioni locali sulla resistenza costituiscono quindi un elemento di forza, in particolare per il trattamento di infezioni gravi. Quando la prevalenza locale della resistenza è tale da mettere in discussione l'utilità del trattamento antibiotico, perlomeno in alcuni tipi di infezioni, potrebbe essere opportuno consultare un esperto. In particolare, in caso di infezione grave o di fallimento terapeutico si raccomanda una diagnosi differenziale microbiologica con identificazione del patogeno nonché una valutazione della risposta alla clindamicina.

In vitro è stato evidenziato un antagonismo tra clindamicina ed eritromicina. Poiché ciò è probabilmente clinicamente rilevante, questi due medicamenti non devono essere utilizzati contemporaneamente.

Dopo infusione endovenosa di 300 mg nell'arco di 10 min oppure di 600 mg nell'arco di 20 min, al termine dell'infusione vengono raggiunti livelli sierici di 7 µg/ml o 10 µg/ml. La Tabella 1 mostra le concentrazioni di picco sieriche medie dopo la somministrazione di clindamicina fosfato. Dopo somministrazione di clindamicina fosfato ogni 8-12 h negli adulti e ogni 6-8 h nei bambini oppure con infusione continua e.v., i livelli di sierici di clindamicina possono essere mantenuti al di sopra delle concentrazioni minime inibitorie in vitro per la maggior parte dei microrganismi sensibili. Lo stato stazionario viene raggiunto dopo la terza dose.

Tabella 1: Titolo massimo medio allo stato stazionario durante il trattamento parenterale con clindamicina fosfato

Dose

Clindamicina
(µg/ml)

Clindamicina fosfato
(µg/ml)

300 mg e.v. per 10 min ogni 8 h

7

15

600 mg e.v. per 20 min ogni 8 h

10

23

900 mg e.v. per 30 min ogni 12 h

11

29

1'200 mg e.v. per 45 min ogni 12 h

14

49

300 mg i.m. ogni 8 h

6

3

600 mg i.m. ogni 12 h

9

3

Dopo somministrazione intramuscolare di 600 mg di clindamicina fosfato vengono raggiunti livelli sierici massimi di 9 µg/ml a distanza di 1-3 h dall'iniezione.

Assorbimento

Dopo una somministrazione orale, la clindamicina viene assorbita rapidamente e quasi completamente (90%). Dopo somministrazione orale di 150 mg, negli adulti vengono raggiunti livelli sierici medi pari a 2,5 µg/ml nell'arco di 45-60 min. Dopo 3 h o 6 h sono stati misurati livelli sierici pari a 1,5 µg/ml o 0,7 µg/ml.

Con la clindamicina palmitato HCI, a seguito della rapida idrolisi dell'estere nel sangue, vengono raggiunti livelli sierici massimi in tempi uguali a quelli del cloridrato.

L'assorbimento della clindamicina somministrata per via orale non viene influenzato in modo quantitativamente significativo dall'assunzione concomitante di cibo; tuttavia, esso potrebbe risultare leggermente rallentato.

Dopo una somministrazione orale della durata di 14 giorni non è stato evidenziato alcun accumulo.

Distribuzione

La clindamicina si lega principalmente alla glicoproteina acida Alfa 1; il legame proteico è dipendente dalla concentrazione e, nel range terapeutico, è compreso tra il 60 e il 94%. La clindamicina penetra facilmente nella maggior parte dei fluidi e tessuti corporei. Il volume di distribuzione VdSS è di 43-74 l. Nei tessuti ossei viene raggiunto circa il 40% (20-75%) della concentrazione sierica, nel latte materno il 50-100%, nel liquido sinoviale il 50%, nell'espettorato il 30-75%, nel liquido peritoneale il 50-90%. La clindamicina non attraversa però la barriera emato-encefalica, anche in caso di meningite.

La clindamicina attraversa la barriera placentare e viene escreta nel latte materno.

Metabolismo

La clindamicina viene metabolizzata abbastanza ampiamente nel fegato da CYP3A4 e, in misura minore, da CYP3A5 in due prodotti di degradazione con diversa efficacia antibatterica come la N-desmetilclindamicina (farmacologicamente più attiva della clindamicina) e la clindamicina solfossido (meno attiva della clindamicina).

Eliminazione

L'eliminazione avviene principalmente tramite la bile e le feci sotto forma di metaboliti inattivi (Q0 =0,9). Solo circa un quarto della dose somministrata viene eliminata sotto forma di composto progenitore o di metaboliti farmacologicamente attivi (10-20% con le urine, 4% con le feci). L'emivita di eliminazione è di 1,5-3,5 h.

Cinetica di gruppi di pazienti speciali

Bambini e adolescenti:

Con il trattamento parenterale di pazienti pediatrici, dopo la prima dose sono state misurate le seguenti concentrazioni di picco medie:

Dose

Clindamicina
(µg/ml)

5-7 mg/kg e.v. per 1 h

10

3-6 mg/kg i.m.

4

5-7 mg/kg i.m.

8

Con la somministrazione di 2, 3 o 4 mg di clindamicina palmitato HCI per kg di peso corporeo ogni 6 h, nei bambini sono stati misurati livelli sierici di picco di 1,2, 2,2 o 2,4 µg/ml dopo 60 min dalla prima dose. Lo stato stazionario viene raggiunto dopo la quinta dose. Con questo schema posologico, allo stato stazionario sono da prevedersi livelli sierici pari a 2,5, 3,0 o 3,8 µg/ml.

Pazienti anziani:

Nei pazienti ≥65 anni la farmacocinetica di clindamicina non è stata studiata in modo specifico.

Insufficienza renale:

Nei pazienti con grave compromissione della funzionalità renale, l'emivita della clindamicina è più lunga. Nei pazienti con insufficienza renale di grado lieve o moderato la farmacocinetica della clindamicina non è stata esaminata. La clindamicina non è dializzabile.

Insufficienza epatica:

Nei pazienti con grave compromissione della funzionalità renale, l'emivita della clindamicina è più lunga. Nei pazienti con insufficienza epatica di grado lieve o moderato la farmacocinetica della clindamicina non è stata esaminata.

Cancerogenicità, mutagenicità

Non sono stati effettuati studi sperimentali sugli animali a lungo termine per la valutazione del potenziale cancerogeno. I test eseguiti per la genotossicità comprendevano un test del micronucleo nei ratti e un test di Ames con Salmonella. Entrambi i test sono risultati negativi.

Disturbi della fertilità

Gli studi sulla fertilità nei ratti dopo trattamento orale con dosaggi fino a 300 mg/kg/die (corrispondenti a circa 1,1 volte la dose massima raccomandata per i pazienti adulti espressa in mg/m2) non hanno mostrato effetti sulla fertilità o sulla disponibilità all'accoppiamento.

Tossicità per la riproduzione

Gli studi sullo sviluppo embriofetale con clindamicina somministrata per via orale nei ratti o per via sottocutanea nei ratti e nei conigli, non hanno evidenziato alcuna tossicità per lo sviluppo, se non a dosi tali da causare tossicità nella madre. Gli intervalli di sicurezza tra le esposizioni cliniche, tuttavia, erano estremamente brevi.

Incompatibilità

Incompatibilità (somministrazione parenterale) di Clindamycine Sandoz Phosphat soluzione iniettabile:

I seguenti medicamenti sono chimicamente incompatibili con la clindamicina fosfato: ampicillina, fenitoina sodica, barbiturici, aminofillina, gluconato di calcio e magnesio solfato.

Stabilità

Il medicamento non deve essere utilizzato oltre la data indicata con «EXP» sul contenitore.

La stabilità di una soluzione di 6, 9 o 12 mg/ml di clindamicina in soluzione di glucosio al 5%, NaCl allo 0,9% o Ringer lattato è stata dimostrata per 16 giorni a temperatura ambiente (15-25°C), per almeno 32 giorni in frigorifero (2-8°C) e per almeno otto settimane se congelata (-15°C).

Indicazioni particolari concernenti l'immagazzinamento

Clindamycine [phosphat] Sandoz i.v./i.m. soluzione iniettabile

Conservare nella confezione originale, a temperatura ambiente (15–25°C), al riparo

dalla luce e fuori dalla portata dei bambini.

Clindamycine Sandoz capsule

Conservare nella confezione originale, a temperatura ambiente (15–25°C), al riparo

dalla luce e fuori dalla portata dei bambini.

59324, 58919 (Swissmedic).

Sandoz Pharmaceuticals AG, Risch; domicilio: Rotkreuz.

Aprile 2019.

Principes actifs

Clindamycinum ut clindamycini-2-phosphas (solution pour injection), clindamycinum ut clindamycini hydrochloridum (capsules).

Excipients

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. solution à diluer pour injectabile i.v. / Solution injectabile i.m.

Alcohol benzylicus (38 mg), Dinatrii edetas , Natrii hydroxidum, aqua ad iniectabilia q.s. ad solutionem pro 4 ml. Corresp. natrium 34 mg.

Ce médicament contient un maximum de 34 mg par ampoule.

Clindamycine Sandoz capsules

Maydis amylum pregelificatum, Talcum, Magnesii stearas, Lactosum monohydricum (79 mg (150 mg capsule); 148 mg (300 mg capsule)), Gelatina, Titanii dioxidum (E171), Ferri oxidum flavum, rubrum, et nigrum (E172).

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. 600 mg/4 ml, Solution à diluer pour injectabile i.v. / Solution injectabile i.m., Clindamycin Sandoz, capsules

1 ml soluté injectable contient 600 mg de Clindamycinum sous forme de Clindamycini-2-phosphas.

(1 ml contient 150 mg de Clindamycinum).

Clindamycine Sandoz capsules

1 capsule contient 150 mg ou 300 mg de Clindamycinum sous forme de Clindamycini hydrochloridum.

Traitement d'infections causées par des bactéries anaérobies et aérobies Gram positifs sensibles à la clindamycine, notamment des espèces de bactéroïdes, streptocoques microaérophiles, staphylocoques et pneumocoques, telles que:

  • Infections du tractus respiratoire supérieur comme amygdalite, pharyngite, sinusite, otite moyenne et scarlatine.
  • Infections du tractus respiratoire inférieur comme bronchite, pneumonie, empyème et abcès pulmonaires.
  • Infections de la peau et des parties molles comme acné, furoncle, cellulite, impétigo, abcès et infections de plaies. De par leur nature, les infections spécifiques de la peau et des parties molles telles qu'érysipèle et paronychie (panaris) devraient normalement bien répondre à un traitement par clindamycine.
  • Infections osseuses ou articulaires comme ostéomyélite et arthrite septique.
  • En association à un antibiotique d'un spectre antibactérien aérobie Gram négatif: Infections du bassin et du tractus génital féminins comme endométrite, paramétrite, salpingite, abcès tubo-ovariens (Pelvic Inflammatory Disease PID) et infections vaginales post-opératoires.
  • Infections intra-abdominales comme péritonite et abcès abdominaux lors de l'application concomitante d'un antibiotique doté d'un spectre antibactérien approprié aérobie Gram négatif.
  • Septicémie et endocardite. L'efficacité de la clindamycine dans le traitement de cas sélectionnés d'endocardite a été démontrée lorsque la clindamycine avait un effet bactéricide envers l'agent pathogène dans les tests in vitro reproduisant des concentrations sériques atteintes adéquates.
  • Infections dentaires comme abcès paradontal et périodontite.
  • Encéphalite toxoplasmique chez les sidéens. Un traitement aigu par la clindamycine en association à la pyriméthamine peut être administré aux patients ne tolérant pas un traitement conventionnel. Seules de faibles expériences issues d'études cliniques sont à disposition.
  • Pneumonie à Pneumocystis jirovecii chez les sidéens. La clindamycine en association à la primaquine peut être administrée lors de réactions d'intolérance à un traitement conventionnel. Seules de faibles expériences issues d'études cliniques sont à disposition.

Comme pour tous les antibiotiques, l'exécution de tests de sensibilité in vitro est recommandée.

Les recommandations officielles concernant l'utilisation appropriée des antibiotiques, surtout celles qui visent à éviter la progression des résistances aux antibiotiques, doivent être prises en compte.

Le dosage et le mode d'application doivent être choisis en fonction de la gravité de l'infection, de l'état du patient et de la sensibilité de l'agent pathogène.

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. peut être utilisé chez les enfants à partir de l'âge d'un mois.

Application parentérale

Clindamycine [phosphate] Sandoz (solution pour injection): (application i.m. ou i.v.)

Degré de l'infection

Adultes (mg/jour)

Enfants (mg/kg/jour)

Doses par jour

sévère:

12001800

20

24

très sévère:
infections intra-abdominales, bassin, infections avec complications

24002700

2540

24

Le dosage peut être augmenté en cas d'infections graves ou mettant le pronostic vital en danger, notamment lorsqu'il s'agit d'infections pour lesquelles Bacteroides fragilis, Peptococcus spp. ou une souche de Clostridium autre que le Clostridium perfringens ont été mis en évidence, ou encore si une participation de ces organismes est soupçonnée. Chez l'adulte, des doses intraveineuses allant jusqu'à 4800 mg par jour ont été administrées.

La substance peut être administrée en alternance sous forme d'une perfusion brève unique de 10 min ou plus administrant la première dose, suivie d'une perfusion intraveineuse continue, selon le schéma suivant:

Pour maintenir un taux sérique de clindamycine

Vitesse de la perfusion brève

Vitesse de la perfusion d'entretien

supérieur à 4 µg/ml

10 mg/min sur 30 min

0,75 mg/min

supérieur à 5 µg/ml

15 mg/min sur 30 min

1,00 mg/min

supérieur à 6 µg/ml

20 mg/min sur 30 min

1,25 mg/min

Dilution et vitesses de perfusion

En cas d'administration intraveineuse (i.v.), le phosphate de clindamycine doit être utilisé sous forme diluée (voir «Mises en garde et précautions»). La concentration de clindamycine dans la solution de perfusion ne devrait pas dépasser 12 mg par ml. La vitesse de perfusion ne devrait pas excéder 30 mg par min. Les vitesses de perfusion suivantes sont habituelles:

Dose

Soluté de perfusion

Durée

300 mg

50 ml

10 min

600 mg

50 ml

20 min

900 mg

100 ml

30 min

1200 mg

100 ml

40 min

L'application de plus de 1200 mg en une perfusion unique d'une heure n'est pas recommandée.

En cas d'administration intramusculaire (i.m.), le phosphate de clindamycine doit être utilisé sous forme non diluée.

L'injection en intramusculaire de dose unique supérieure à 600 mg n'est pas recommandée.

Compatibilités et incompatibilités: voir sous «Remarques particulières».

Application orale

Clindamycine Sandoz capsules ne convient pas aux enfants qui ne sont pas encore en mesure d'avaler les capsules entières. Les capsules ne permettant pas d'administrer une dose calculée avec précision en mg/kg, il est nécessaire dans certains cas d'utiliser la clindamycine sous une autre forme galénique.

La prise des capsules et de la solution buvable peut se faire indépendamment des repas.

Prendre les capsules avec un verre d'eau pour éviter l'apparition d'une œsophagite.

Degré de l'infection

Adultes
(mg/jour)

Enfants
(mg/kg/jour)

Répartie en doses équivalentes par jour

Moyen

6001200

812

3 ou 4

Sévère

6001200

1316

3 ou 4

Très sévère

12001800

1725

3 ou 4

Posologie en cas d'amygdalite/pharyngite aiguës dues aux streptocoques

En cas d'hypersensibilité à la pénicilline et aux antibiotiques bêta-lactames (hypersensibilité de type I), il faut envisager d'utiliser Clindamycine Sandoz comme traitement de remplacement chez les enfants et les adultes présentant une pharyngite à streptocoques confirmée ou suspectée. Dans ce cas, la posologie est d'une capsule de Clindamycine Sandoz 300 mg deux fois par jour pendant 10 jours. Le traitement devrait être poursuivi pendant au moins 10 jours en cas d'infection due aux streptocoques bêta-hémolytiques.

Enfants

Sa forme galénique rend Clindamycine Sandoz capsules inadéquate pour le traitement des enfants.

Thérapies combinées

  • Infections gynécologiques (Pelvic Inflammatory Disease, PID):

Clindamycine [phosphate] Sandoz 900 mg en i.v. toutes les 8 h, associé à un antibiotique administré en i.v. et doté d'un spectre antibactérien aérobie Gram négatif, par ex. gentamycine 2,0 mg/kg suivi de 1,5 mg/kg toutes les 8 h. Au bout d'au moins 4 jours, et au plus tôt 48 h après l'apparition d'une amélioration, continuer le traitement par voie orale par Clindamycine Sandoz 450 mg toutes les 6 h, pour un traitement total de 10 à 14 jours.

  • Pneumonie à Pneumocystis jirovecii chez les sidéens:

Association de la clindamycine à la primaquine: Clindamycine [phosphate] Sandoz 600 à 900 mg en i.v. toutes les 6 h ou 900 mg en i.v. toutes les 8 h, ou Clindamycine Sandoz capsules 300 à 450 mg oralement toutes les 6 h pendant 21 jours.

Primaquine: 15 à 30 mg oralement une fois par jour pendant 21 jours.

  • Encéphalite toxoplasmique chez les sidéens:

Association de la clindamycine à la pyriméthamine: Clindamycine 600 à 1200 mg 4 fois par jour par voie orale (ou en i.v.) pendant 2 semaines, suivie de 300 à 600 mg 4 fois par jour.

Pyriméthamine: 25 à 75 mg 1 fois par jour. Lors d'un dosage supérieur de pyriméthamine, l'administration de 10 à 20 mg d'acide folique par jour devrait être instaurée. La durée du traitement devrait être de 8 à 10 semaines au total.

Instructions spéciales pour le dosage

Enfants de moins d'un mois

On ne dispose pas de données suffisantes concernant les nourrissons de moins d'un mois. L'utilisation de la clindamycine dans ce groupe d'âge n'est donc pas recommandée.

Patients âgés

Il est probable qu'aucun ajustement posologique ne soit nécessaire en fonction de l'âge.

Insuffisance rénale

En cas d'insuffisance rénale grave, la demi-vie de la clindamycine est allongée. Pendant un traitement à hautes doses, il faut donc surveiller le taux de clindamycine chez ces patients.

En cas d'insuffisance rénale légère à modérée, aucun ajustement posologique n'est nécessaire.

Insuffisance hépatique

En cas d'insuffisance hépatique grave (score Child Pugh C), la demi-vie de la clindamycine est allongée. Pendant un traitement à hautes doses, il faut donc surveiller le taux de clindamycine chez ces patients.

En cas d'insuffisance hépatique légère à modérée (score Child Pugh A et B), aucun ajustement posologique n'est nécessaire.

Hypersensibilité connue envers la clindamycine ou la lincomycine.

Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. solution pour injection ne doit pas être administré aux nouveau-nés et aux prématurés car ce médicament contient de l'alcool benzylique comme agent conservateur (voir «Mises en garde et précautions»).

De graves réactions d'hypersensibilité, y compris des réactions cutanées sévères telles que le syndrome DRESS (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms), le syndrome de Stevens-Johnson, la nécrolyse épidermique toxique (syndrome de Lyell) et la pustulose exanthémateuse aiguë généralisée (PEAG) ont été signalées chez des patients traités par la clindamycine. Si des réactions d'hypersensibilité ou des réactions cutanées sévères se produisent, il faut cesser l'administration de la clindamycine et instaurer un traitement approprié.

Le phosphate de clindamycine ne devrait pas être injecté par voie intraveineuse en bolus sous forme non diluée, mais perfusé sur 10 à 60 min au minimum, comme indiqué dans la rubrique «Posologie/Mode d'emploi».

Parce que la clindamycine ne diffuse pas en quantités suffisantes dans le liquide cérébro-rachidien, le médicament ne devrait pas être utilisé dans le traitement de la méningite.

Comme pour presque tous les agents antibactériens, le traitement par la clindamycine a été mis en rapport avec l'apparition d'une colite pseudomembraneuse attribuée aux toxines du Clostridium difficile. Le traitement par des agents antibactériens modifie la flore colique normale, ce qui entraîne un envahissement par C. difficile.

Le tableau clinique de la diarrhée associée à Clostridium difficile (CDAD) peut aller d'une légère diarrhée liquide jusqu'à des cas sévères potentiellement mortels avec une diarrhée persistante (parfois accompagnée de sang et de mucus dans les selles), des crampes abdominales sévères, de la fièvre et une leucocytose. Des complications, comme une péritonite, un mégacôlon toxique ou un état de choc, peuvent survenir. Chez les patients âgés ou affaiblis, la maladie a vraisemblablement une évolution plus grave.

Le diagnostic d'une CDAD est généralement établi grâce aux symptômes cliniques. Il peut être confirmé endoscopiquement par la présence d'une colite pseudomembraneuse et/ou par la mise en évidence du C. difficile dans les cultures de selles sur des milieux nutritifs sélectifs et par la détection d'une ou de plusieurs toxines de C. difficile.

Arrêter le traitement lors de l'apparition d'une diarrhée persistante sous clindamycine et instaurer un traitement adapté. Mises à part les évolutions très bénignes, dans tous les cas associés à l'utilisation d'antibiotiques, un traitement par antibiotiques (métronidazole ou vancomycine) est recommandé. Dans les cas de gravité légère à modérée, un traitement initial par métronidazole per os est recommandé. Chez les patients présentant une infection grave à C. difficile, le traitement approprié est la vancomycine (125 mg, 4x par jour pendant 10 jours, avec possibilité d'augmenter jusqu'à 500 mg, 4x par jour). De plus, en cas de CDAD grave, une substitution adéquate des liquides, des électrolytes et des protéines est nécessaire. Le traitement par vancomycine permet généralement d'observer la disparition rapide de la toxine dans les prélèvements de selles et la guérison clinique de la diarrhée. Dans de rares cas, la colite peut récidiver après l'arrêt de la vancomycine.

Le C. difficile produit les toxines A et B qui contribuent à la pathogenèse de la CDAD. Les souches de C. difficile hyperproductrices de toxines sont à l'origine d'une morbidité et d'une mortalité accrues, car ces infections peuvent être résistantes aux traitements antimicrobiens, ce qui dans certaines circonstances nécessite une colectomie.

Une CDAD doit être envisagée chez tous les patients présentant une diarrhée post-antibiotique; des cas de CDAD ont été décrits plus de deux mois après un traitement antibiotique.

En cas de suspicion de CDAD (c.-à-d. en cas de toute diarrhée grave sous/après antibiothérapie), les inhibiteurs du péristaltisme (par ex. le lopéramide) sont contre-indiqués.

Si l'une des affections ou situations à risque suivantes est présente, l'administration de Clindamycine Sandoz/Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. nécessite une prudence particulière: maladies du tractus gastro-intestinal (surtout s'il s'agit d'une colite), également en tant qu'antécédents; maladies rénales ou hépatiques sévères préexistantes; troubles de la transmission neuromusculaire (par ex. myasthénie grave, syndrome de Parkinson); diathèse atopique; asthme bronchique.

Si le traitement dure plus de 10 jours, il faudra surveiller la formule sanguine ainsi que la fonction hépatique et rénale.

L'utilisation d'antibiotiques peut provoquer la croissance excessive de germes non sensibles et/ou de champignons. L'instauration immédiate d'un traitement spécifique s'impose lors de l'apparition d'une surinfection de ce genre.

Des irritations au site d'injection ont été observées après l'injection intramusculaire de Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. Ces réactions peuvent être minimisées par des injections musculaires profondes.

Clindamycin [phosphate] Sandoz solution pour injection contient de l'alcool benzylique comme agent conservateur. Chez les prématurés et les nouveau-nés de faible poids de naissance, l'alcool benzylique a été associé à une réaction toxique létale (Gasping syndrom).

Les nourrissons et les enfants de moins de 3 ans peuvent aussi présenter des réactions toxiques. Le risque de toxicité dépend de la quantité administrée et de la capacité de désintoxication du foie et des reins. La quantité minimale d'alcool benzylique à partir de laquelle une toxicité peut apparaître est cependant inconnue. En cas d'utilisation de médicaments contenant de l'alcool benzylique, il faut prendre en compte la somme des quantités quotidiennes d'alcool benzylique provenant de l'ensemble des sources.

L'alcool benzylique peut également provoquer des réactions d'hypersensibilité pouvant aller jusqu'à des réactions anaphylactiques.

Ce médicament contient 34 mg de sodium par ampoule, ce qui équivaut à 1,7% de l'apport alimentaire quotidien maximal recommandé par l'OMS de 2 g de sodium par adulte.

Clindamycin Sandoz capsules contiennent 79 mg ou 148 mg de lactose (150 mg ou 300 mg capsules). Les patients présentant une intolérance au galactose, un déficit total en lactase ou un syndrome de malabsorption du glucose et du galactose (maladies héréditaires rares) ne doivent pas prendre ce médicament.

Interactions pharmacocinétiques

La clindamycine est principalement métabolisée par le CYP3A4 et, dans une moindre mesure, par le CYP3A5. Son métabolite principal est le sulfoxyde de clindamycine et son métabolite mineur est la N-deméthyl-clindamycine. La clairance de la clindamycine peut donc être ralentie par des inhibiteurs du CYP3A4 et du CYP3A5 et accélérée par des inducteurs de ces isoenzymes. L'administration concomitante de clindamycine et d'inducteurs puissants du CYP3A4 doit être évitée si possible, car elle peut entraîner une baisse cliniquement significative de la concentration plasmatique de clindamycine. Des cas de faible concentration plasmatique de clindamycine avec perte d'effet après l'administration concomitante de clindamycine et de rifampicine ont été rapportés.

La prudence est de mise lorsque la clindamycine est administrée avec des inhibiteurs puissants du CYP3A4, car cela peut entraîner une élévation des concentrations plasmatiques de clindamycine.

Selon des études in vitro, la clindamycine n'inhibe pas le CYP1A2, le CYP2C9, le CYP2C19, le CYP2E1 et le CYP2D6 et inhibe peu le CYP3A4. Il est donc improbable que des interactions cliniquement pertinentes existent entre la clindamycine et des principes actifs administrés de manière concomitante et métabolisés par les isoenzymes CYP.

Interactions pharmacodynamiques

La clindamycine possède des propriétés inhibitrices neuromusculaires, qui pourraient vraisemblablement potentialiser l'effet d'autres inhibiteurs neuromusculaires. C'est pourquoi la prudence est de rigueur lors de l'administration de clindamycine chez les patients traités par de tels médicaments.

Antagonistes de la vitamine K

Chez les patients ayant reçu de la clindamycine en même temps que des antagonistes de la vitamine K (par ex. warfarine, acénocoumarol ou fluindione), des valeurs de coagulation élevées (TP/INR) et/ou des hémorragies ont été constatées. La coagulation doit donc, chez ces patients ayant reçu des antagonistes de la vitamine K, être contrôlée fréquemment.

Grossesse

Il n'existe pas d'études contrôlées adéquates pour le premier trimestre de la grossesse. Les résultats des études cliniques portant sur l'administration de clindamycine lors du deuxième et/ou du troisième trimestre(s) de la grossesse n'ont fourni aucune preuve de lésions fœtales.

Chez l'être humain, la clindamycine traverse la barrière placentaire; lors de l'administration de doses répétées, la concentration dans le liquide amniotique correspond à environ 30% de celle retrouvée dans le sang de la mère.

L'alcool benzylique contenu dans Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m., utilisé comme agent conservateur, traverse également la barrière placentaire, v. «Mises en garde et précautions».

La prudence est de rigueur lors de l'utilisation de Clindamycine Sandoz/Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. pendant la grossesse. La clindamycine ne doit être administrée pendant la grossesse qu'en cas de nécessité absolue.

Allaitement

La clindamycine est excrétée dans le lait maternel à une concentration de pouvant atteindre 3,8 µg/ml. Lors de l'administration de 500 ml de solution buvable par jour, cela correspond à l'absorption de 1,9 mg de clindamycine par jour.

La clindamycine peut avoir un effet sur la flore intestinale de l'enfant allaité, ce qui peut entraîner des symptômes tels que diarrhée, hématochézie et/ou rash cutanés. Les enfants nés avant terme immatures pourraient particulièrement présenter un risque accru de tels effets indésirables.

L'administration orale ou parentérale de clindamycine n'est pas recommandée lors de l'allaitement. Si un traitement par la clindamycine est nécessaire, l'allaitement doit être arrêté.

Aucune étude correspondante n'a été effectuée. L'utilisation de clindamycine a cependant été associée à des étourdissements et une somnolence influençant la capacité de concentration et le temps de réaction et pouvant, par conséquent, nuire à l'aptitude à la conduite et à l'utilisation de machines.

Ci-dessous figurent, par système d'organe et fréquence, les effets indésirables qui ont été observés lors d'études cliniques et/ou pendant la surveillance de l'utilisation de clindamycine après sa commercialisation.

Définition des catégories de fréquence: fréquents (≥1/100, <1/10) occasionnels (≥1/1000, <1/100) rares (≥1/10'000, <1/1000) fréquence indéterminée: la fréquence ne peut être donnée de façon précise car elle provient des déclarations spontanées issues de la surveillance post-marketing.

Il convient de noter qu'il n'était pas rare d'observer des distinctions de fréquence entre la forme parentérale et la forme orale dans les études cliniques. Dans les cas où ces différences de fréquence étaient pertinentes, l'incidence la plus élevée est donnée avec la mention correspondant à l'autre forme d'administration. Les troubles gastro-intestinaux étaient plus fréquents pour l'administration orale tandis que les modifications cutanées étaient plus fréquentes pour l'administration parentérale que pour l'administration orale.

Infections et infestations

Fréquence indéterminée: colite à Clostridium difficile.

Affections hématologiques et du système lymphatique

Fréquent: éosinophilie.

Rare: agranulocytose (uniquement signalée lors de la surveillance post-marketing), leucopénie, thrombopénie, neutropénie.

Affections du système immunitaire

Rare: angioœdème.

Fréquence indéterminée: choc anaphylactique, réactions anaphylactoïdes, réactions anaphylactiques, hypersensibilité.

Affections du système nerveux

Occasionnel: dysgueusie.

Fréquence indéterminée: céphalées, vertige, somnolence.

Affections cardio-vasculaires

Occasionnel: hypotension (surtout en cas d'administration parentérale), arrêt cardiaque/respiratoire (après une administration intraveineuse [trop] rapide).

Affections gastro-intestinales

Fréquent: diarrhée, colite pseudomembraneuse.

Occasionnel: douleurs abdominales, nausées, vomissements (surtout en cas d'administration orale).

Fréquence indéterminée: œsophagite et ulcères œsophagiens (surtout observés en cas d'administration orale).

Affections hépatobiliaires

Fréquent: anomalies des tests de la fonction hépatique (bilirubine, ASAT, phosphatase alcaline).

Très rare: hépatite.

Fréquence indéterminée: ictère (dont ictère cholestatique).

Affections de la peau et du tissu sous-cutané

Fréquent: exanthème maculopapuleux, exanthème morbilliforme (uniquement signalés lors de la surveillance post-marketing).

Occasionnel: urticaire (plus fréquente pour l'administration parentérale que pour l'administration orale).

Rare: prurit, érythème polymorphe, dermite exfoliative, dermatite vésiculobulleuse, syndrome de Stevens-Johnson, nécrolyse épidermique toxique (syndrome de Lyell) (uniquement signalés lors de la surveillance post-marketing).

Fréquence indéterminée: pustulose exanthémateuse aiguë généralisée (PEAG), syndrome DRESS (drug rash with eosinophilia and systemic symptoms).

Affections musculo-squelettiques et systémiques

Très rare: polyarthrite.

Affections des organes de reproduction et du sein

Rare: vaginite.

Troubles généraux et anomalies au site d'administration

Fréquent: douleurs au point d'injection, thrombophlébites au point d'injection, abcès au point d'injection.

Fréquence indéterminée: irritations au point d'injection.

L'annonce d'effets secondaires présumés après l'autorisation est d'une grande importance. Elle permet un suivi continu du rapport bénéfice-risque du médicament. Les professionnels de santé sont tenus de déclarer toute suspicion d'effet secondaire nouveau ou grave via le portail d'annonce en ligne ElViS (Electronic Vigilance System). Vous trouverez des informations à ce sujet sur www.swissmedic.ch.

En cas de surdosage, il faut s'attendre à voir apparaître les effets indésirables mentionnés ci-dessus en plus grand nombre ou avec une intensité supérieure. L'hémodialyse et la dialyse péritonéale sont inefficaces pour éliminer la clindamycine du sérum. Le cas échéant, il faudra prendre des mesures de soutien.

Code ATC

J01FF01

Mécanisme d'action/Pharmacodynamique

Le principe actif de Clindamycine Sandoz/Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m. est la clindamycine (Chloro-7-désoxy-7-lincomycine), un dérivé de la lincomycine, obtenue à partir du Streptomyces lincolnensis.

La clindamycine se fixe à la sous-unité 50S des ribosomes bactériens, et inhibe ainsi la synthèse des protéines. L'effet est principalement bactériostatique, mais peut également être bactéricide en fonction de la concentration et de la sensibilité du germe.

L'ester de phosphate ne possède pas d'activité in vitro. In vivo, il est rapidement hydrolysé en clindamycine, la base active.

L'efficacité est corrélée avec le laps de temps pendant lequel la concentration d'antibiotiques est supérieure à la concentration minimale inhibitrice (CMI) de l'agent pathogène.

Résistance

Dans la plupart des cas, la résistance à la clindamycine repose sur des mutations au niveau du site de liaison des antibiotiques sur le rRNA ou sur la méthylation de certains nucléotides dans le RNA 23S de la sous-unité 50S du ribosome. De telles modifications peuvent déterminer la résistance croisée aux antibiotiques de type macrolide et streptogramine B (phénotype MLSB) in vitro. La majorité des S. aureus résistants à la méthicilline (MRSA) présentent le phénotype MLSB constitutif et sont donc résistants à la clindamycine. Les infections dues à des staphylocoques résistants aux macrolides ne devraient pas être traitées par la clindamycine en l'absence d'un test adéquat de la sensibilité, y compris un test de la résistance inductible à la clindamycine. Des modifications au niveau des protéines ribosomiques induisent également occasionnellement une résistance.

La résistance à la clindamycine peut être induite par des macrolides dans des souches bactériennes résistantes aux macrolides; une résistance inductible peut être déterminée à l'aide d'un test de la zone d'inhibition (test de diffusion) ou d'un test de dilution en série. Les mécanismes de résistance observés moins fréquemment incluent des modifications du mécanisme des antibiotiques ou du mécanisme d'efflux actif. Il existe une résistance croisée totale entre la clindamycine et la lincomycine. La résistance à la clindamycine est plus fréquente avec les souches Staphylococcus résistantes à la méthicilline et Pneumococcus résistantes à la pénicilline qu'avec les agents pathogènes qui répondent à ces substances actives.

Spectre d'action antimicrobien

Une activité in vitro dirigée contre la plupart des souches des agents pathogènes suivants a pu être démontrée pour la clindamycine: microorganismes aérobies Gram positifs, des microorganismes anaérobies Gram positifs et Gram négatifs, ainsi que certaines souches de Chlamydia trachomatis. Les germes aérobies Gram négatifs ne sont généralement pas sensibles à la clindamycine.

En outre, les agents pathogènes suivants se sont avérés sensibles à la clindamycine in vitro: Bordetella melaninogenicus et Mycoplasma hominis. Selon des rapports publiés, la clindamycine en association possède également un effet thérapeutique lors d'infections dues à certains germes non bactériens. Des études, pour la plupart très petites et menées à l'encontre des standards actuels, ont montré un certain effet de la clindamycine contre Toxoplasma gondii (agent pathogène de l'encéphalite toxoplasmique, uniquement en association à la pyriméthamine) et contre Pneumocystis jirovecii (agent pathogène de la pneumonie, uniquement en association à la primaquine).

Germes habituellement sensibles

Bactéries aérobies

Bactéries Gram positifs

  • Staphylococcus aureus (souches sensibles à la méthicilline)
  • Staphylococci à coagulase négative (souches sensibles à la méthicilline)
  • Streptococcus pneumoniae (souches sensibles à la pénicilline)
  • Streptococci bêta-hémolytiques des groupes A, B, C et G
  • Streptococci du groupe Viridans
  • Corynebacterium diphtheriae

Bactéries Gram négatifs

  • Chlamydia trachomatis

Bactéries anaérobies

Bactéries Gram positifs

  • Actinomyces israelii
  • Clostridium perfringens
  • Eggerthella (Eubacterium) spp.
  • Peptococcus spp.
  • Peptostreptococcus spp. (Finegoldia magna, Micromonas micros)
  • Propionibacterium acnes

Bactéries Gram négatifs

  • Bacteroides spp.
  • Fusobacterium spp.
  • Gardnerella vaginalis
  • Prevotella spp.
  • Veillonella spp.

Champignons

  • Pneumocystis jirovecii

Protozoaires

  • Toxoplasma gondii

Espèces pour lesquelles les résistances acquises peuvent poser problème lors de l'utilisation

Bactéries aérobies

Bactéries Gram positifs

  • Staphylococcus aureus (résistant à la méthicilline)
  • Staphylococci à coagulase négative (résistant à la méthicilline)

Bactéries anaérobies

Bactéries Gram négatifs

  • Bacteroides fragilis

Germes naturellement résistants

Bactéries aérobies

Bactéries Gram positifs

  • Enterococcus spp.

Bactéries Gram négatifs

  • Enterobacteriaceae
  • Haemophilus influenzae
  • Moraxella catarrhalis

Bactéries anaérobies

Bactéries Gram positifs

  • Clostridium difficile

Bactéries Gram négatifs

  • Eikenella corrodens
  • Fusobacterium varium

Valeurs critiques

Les valeurs critiques des concentrations minimales inhibitrices (CMI) fixées par l'EUCAST (European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing) sont les suivantes:

Critères de sensibilité de l'EUCAST pour la clindamycine

Valeurs critiques CMI (mg/l)

Agent pathogène

S ≤

R >

Staphylococcus spp.

0,25

0,5

Streptococcus
groupes A, B, C et G

0,5

0,5

Streptococcus pneumoniae

0,5

0,5

Streptococci du groupe Viridans

0,5

0,5

Anaérobies Gram positifs

4

4

Anaérobies Gram négatifs

4

4

Corynebacterium spp.

0,5

0,5

S=sensible; R=résistant

La prévalence des résistances acquises peut varier sur le plan géographique et temporel pour certaines espèces; les données locales sur la résistance apportent donc un avantage, en particulier pour le traitement d'infections sévères. Lorsque la pertinence du traitement antibiotique est à mettre en question en raison de la prévalence locale des résistances pour au moins certains types d'infection, il convient éventuellement de demander conseil à un expert. En particulier en cas d'infections sévères ou d'échec thérapeutique, un diagnostic différentiel microbien avec identification de l'agent pathogène et vérification de la réponse à la clindamycine est recommandé.

Un antagonisme entre la clindamycine et l'érythromycine a été mis en évidence in vitro. Cette observation ayant vraisemblablement une importance clinique, les deux substances ne seront pas administrées simultanément.

Les taux sériques maximaux atteignent 7 µg/ml à la fin d'une perfusion intraveineuse de 300 mg sur 10 min, et 10 µg/ml après une perfusion intraveineuse de 600 mg sur 20 min. Le tableau 1 montre les concentrations sériques maximales moyennes atteintes après l'administration de phosphate de clindamycine. Les taux sériques de clindamycine peuvent être maintenus à un niveau supérieur à la concentration minimale inhibitrice in vitro pour la majorité des microorganismes sensibles lors de l'application de phosphate de clindamycine toutes les 8 à 12 h chez l'adulte ou toutes les 6 à 8 h chez l'enfant, ou lors de perfusion intraveineuse continue. L'état d'équilibre est obtenu après la troisième dose.

Tableau 1: Concentrations maximales moyennes à l'état d'équilibre lors d'un traitement parentéral par le phosphate de clindamycine

Dose

Clindamycine
(µg/ml)

Phosphate de clindamycine
(µg/ml)

300 mg i.v. en 10 min toutes les 8 h715
600 mg i.v. en 20 min toutes les 8 h1023
900 mg i.v. en 30 min toutes les 12 h1129
1200 mg i.v. en 45 min toutes les 12 h1449
300 mg i.m. toutes les 8 h63
600 mg i.m. toutes les 12 h93

Les taux sériques maximaux de 9 µg sont atteints une à 3 h après l'administration intramusculaire de 600 mg de phosphate de clindamycine.

Absorption

La clindamycine administrée oralement est rapidement et presque totalement (90%) résorbée. L'administration orale de 150 mg produit chez l'adulte une concentration sérique de 2,5 µg/ml en moyenne après 45 à 60 min. Après 3 h, la concentration sérique s'élève à 1,5 µg/ml et atteint 0,7 µg/ml après 6 h.

La prise simultanée de nourriture n'influence pas de manière quantitativement importante la résorption de la clindamycine administrée oralement. Toutefois, la résorption peut être un peu ralentie.

Aucune accumulation de la substance n'a été observée après application orale pendant 14 jours.

Distribution

La clindamycine se lie principalement à l'alpha-1-glycoprotéine acide; la liaison aux protéines dépend de la concentration et va de 60 à 94% dans la fourchette thérapeutique. La clindamycine pénètre facilement dans la plupart des liquides et tissus corporels. Le volume de distribution VdSS s'élève à 43–74 l. La concentration atteinte dans le tissu osseux représente environ 40% (20–75%) de celle obtenue dans le sérum, elle atteint dans le lait maternel 50–100%, dans la synovie 50%, dans l'expectoration 30–75% et dans le liquide péritonéal 50–90% de la concentration sérique. Toutefois, la clindamycine ne traverse pas la barrière hémato-encéphalique, même lors de méningite.

La clindamycine traverse la barrière placentaire et passe dans le lait maternel.

Métabolisme

La clindamycine est métabolisée dans le foie par le CYP3A4 dans une proportion relativement large, et dans une moindre mesure, par le CYP3A5. Ses produits de dégradation possèdent des effets antibactériens variables comme la N-deméthyl-clindamycine (pharmacologiquement plus active que la clindamycine) et le sulfoxyde de clindamycine (moins actif que la clindamycine).

Élimination

L'excrétion s'effectue principalement sous la forme de métabolites inactifs par voie biliaire dans les fèces (Q0 = 0,9). Seul un quart de la dose administrée est excrété sous forme de molécule mère ou de métabolites pharmacologiquement actifs (10 à 20% dans l'urine et 4% dans les fèces). La demi-vie d'élimination est de 1,5 à 3,5 h.

Cinétique pour certains groupes de patients

Enfants/adolescents:

Dans le cas du traitement parentéral dans la population pédiatrique, les concentrations maximales moyennes suivantes ont été mesurées après la première dose:

Dose

Clindamycine
(µg/ml)

5–7 mg/kg i.v. sur 1 h10
3–6 mg/kg i.m.4
5–7 mg/kg i.m.8

Patients âgés:

La pharmacocinétique de la clindamycine n'a pas été spécifiquement étudiée chez les patients de 65 ans ou plus.

Insuffisance rénale:

La demi-vie de la clindamycine est prolongée chez les patients présentant une forte limitation de la fonction rénale. La pharmacocinétique de la clindamycine n'a pas été spécifiquement étudiée chez les patients présentant une insuffisance rénale légère à modérée.

La clindamycine n'est pas dialysable.

Insuffisance hépatique:

Chez les patients présentant une forte limitation de la fonction hépatique, la demi-vie est allongée. La pharmacocinétique de la clindamycine n'a pas été étudiée chez les patients présentant une insuffisance hépatique légère à modérée.

Cancérogénicité, mutagénicité

Aucune étude animale à long terme n'a été effectuée avec la clindamycine pour évaluer le potentiel cancérogène. Les tests menés sur la génotoxicité comprenaient un test du micronoyau chez le rat et un test d'Ames avec souches de Salmonella. Les deux tests ont donné des résultats négatifs.

Troubles de la fertilité

Les essais sur la fertilité menés chez le rat après traitement par voie orale de doses allant jusqu'à 300 mg/kg/jour (correspondant à environ 1,1 fois la dose maximale recommandée chez le patient adulte, en se basant sur les mg/m²) n'ont montré aucun effet sur la fertilité ou la disposition à l'accouplement.

Toxicité sur la reproduction

Les études de développement embryo-fœtal avec administration orale de clindamycine chez le rat ou administration sous-cutanée de clindamycine chez le rat et le lapin n'ont pas révélé de toxicité sur le développement, sauf à des doses entraînant une toxicité chez la mère. Pourtant, les écarts de sécurité par rapport aux expositions cliniques étaient très minces.

Incompatibilités (application parentérale) avec le phosphate de clindamycine en solution pour injection (Clindamycine [phosphate] Sandoz i.v./i.m.)

Les médicaments énumérés ci-après sont chimiquement incompatibles avec le phosphate de clindamycine: ampicilline, phénytoïne sodique, barbituriques, aminophylline, gluconate de calcium et sulfate de magnésium.

Stabilité

Le médicament ne doit pas être utilisé au-delà de la date figurant après la mention «EXP» sur l'emballage.

Un soluté de clindamycine de 6, 9 ou 12 mg/ml reste stable dans une solution de glucose 5%, de NaCl 0,9% ou de Ringer lactate pendant au moins 16 jours à température ambiante (15–25°C), pendant au moins 32 jours au réfrigérateur (2–8°C) et pendant au moins 8 semaines au congélateur (–15°C).

Remarques particulières concernant le stockage

Clindamycine [phosphate] Sandoz solution pour injection

Conserver dans l'emballage original, à temperature ambiante (15–25°C) et hors de la portée des enfants.

Clindamycine Sandoz capsules

Conserver dans l'emballage original, à température ambiante (15–25°C), à l'abri de la lumière et de l'humidité et hors de la portée des enfants.

59324, 58919 (Swissmedic).

Sandoz Pharmaceuticals SA, Risch; domicile: Rotkreuz.

Avril 2019.

Reviews (0)

Recently Viewed

SWISS TABLETS online consultation

Free consultation with an experienced pharmacist

Describe the symptoms or the right drug - we will help you choose its dosage or analogue, place an order with home delivery or just consult.
We are 14 pharmacists and 0 bots. We will always be in touch with you and will be able to communicate at any time.

Bewertungen

Ten Soldier 42 Rezensionen

Super freundliche Angeschtelte.Sehr gute Bedienung u.hilfsbereit. Einfach die Beste Apotheke d.ganzen Stadt St.Gallen.

David Lauber 41 Rezensionen

Toller Service und sehr freundliche Angestellte! Leider etwas klein, aber ansonsten nicht zu bemängeln!

Géraldine Schmid 7 Rezensionen

Gute Leute und Ort .Sollten mehr so gute Apotheken existieren.Super!!!!!

Bootsschule L. 91 Rezensionen

Kompetente Beratung, äusserst freundlich Bedienung, übersichtliche Apotheke, nur zum Weiterempfehlen

Michael Kobler 156 Rezensionen

Trotz sehr viel Arbeit mit Corona, ausserordentlich flexibel und freundlich!

Reto kuratli 3 Rezensionen

Super kompetent und angenehme, freundliche Bedienung

Marcel Baumgartner 35 Rezensionen

Hier wird der Kunde sehr freundlich und mit viel Fachwissen beraten und bedient. Komme gerne wieder was bei euch kaufen.

Branka Simic-Zorc 1 Rezensionen

Kompetent, freundlich und wirklich service-orientiert!

D. R. 26 Rezensionen

Das Personal ist sehr freundlich und kompetent. Die Apotheke hat einen sehr heimeligen Charme. Hier geht man immer gerne hin.

Daniela Blescher 21 Rezensionen

Mir wurde diese Apotheke wärmstens empfohlen. Die Apothekerin ist sehr kompetent und extrem freundlich. Als Kunde wird man mit jeglichem Anliegen/ Sorge ernst genommen und fühlt sich wohl und in guten Händen. Kann sie nur weiter empfehlen!!!

Thomas Müller 4 Rezensionen

Sehr freundliche und kompetente Apothekerin.

Peter Müller-A. N. 20 Rezensionen

freundliche Bedienung viel Auswahl.!!

Urs Berger 416 Rezensionen

sympathisches, hilfsbereites personal

Skyfly _ 11 Rezensionen

TOP
(Übersetzt von Google)
OBEN

David Fleitas 3 Rezensionen

Gute Aufmerksamkeit und Service.

Prime Care AG:

Swiss Tablets
swiss-tablets.com
Switzerland
Free
expert advice